VII c. Əbdürrəhman ibn Nasir əs-Saadi, Quran Təfsiri

Əbdürrəhman ibn Nasir əs-Saadi, Quran Təfsiri

Həqiqətən bu Quranı
Biz nazil etdik və şübhəsiz,
onu Biz Özümüz qoruyarıq!

ƏBDÜRRƏHMAN

BİN NASİR ƏS-SƏƏDİ

MÜQƏDDƏS QURAN

TƏFSİRİ

SƏXAVƏTLİ VƏ MƏRHƏMƏTLİ

ALLAHDAN GƏLƏN ASANLAŞDIRMA

VII cild

 

Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi
DK-66/Q saylı, 07 iyul 2008-ci il tarixli məktubu ilə
çap olunmasına razılıq verilmişdir

Ərəb dilin­dən Rus dilinə tər­cümə edən:

Elmir Rafael oğlu Quliyev

Rus dilin­dən Azərbaycan dilinə tər­cümə edən:

Fərahim Süleyman oğlu Qurbanov

(Fərahim Sələfi)

ƏS-SƏƏDİ, ƏBDÜRRƏHMAN İBN NASİR. MÜQƏDDƏS QURAN TƏFSİRİ.

(“SƏXAVƏTLİ VƏ MƏRHƏMƏTLİ ALLAH­DAN GƏLƏN ASANLAŞDIRMA”).

VII cild

Bakı, «NURLAR» Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2012, 656 səh.

Şeyx Əbdürrəhman ibn Nasir əs-Səədinin (Allah ona rəhmət etsin) “Səxavətli və Mər­­həmətli Allahdan gələn asanlaşdırma” adlı əsəri Quranın geniş ya­­­yıl­mış və İslam üm­məti tərəfindən çox yaxşı qəbul edilmiş dərin elmi təf­sir­lə­rin­dən bi­ri­dir. Bu əsər çox sadə dildə ya­zılmışdır və ona görə geniş oxucu kütləsi üçün asan ba­şa düşüləndir.

Bu, Mübarək Quran ayələrinin bəhs etdiyi bütün mövzular üzrə en­sik­lo­pe­dik təf­sir ki­mi qəbul edilə bilər. Müəllif ayələri şərh edərkən, öncə Qu­ra­na, sonra Mu­həm­məd Pey­ğəm­bərin (ona Allahın salavatı və salamı ol­sun!) səhih hə­dislərinə, daha son­ra isə onun səhabələrinin (Allah onlardan razı ol­sun) yekdilliklə ra­zılaşıb, qəbul et­dik­lə­ri müddəala­rına istinad etmişdir.

Əsərin bu sonuncu və bundan əvvəlki cilidlərində ayələrin tərcümələrinə və on­la­rın şərhlərinə, onu Azərbaycan dilinə tərcümə edən tərəfindən səhifəsonu xəttin al­tın­da, müəl­lif mətninə müdaxilə etmədən, bir sıra zəruri qeydlər və izahlar verilmişdir.

© «F.S.Qurbanov», 2012

© «NURLAR», 2012

CİLDİN MÜNDƏRİCATI

            Tərcüməçinin yeddinci cildə ön sözü.............................................................................

      Şeyx Muhəmməd b. Saleh əl-Useyminin TƏQDİMATI........................................................

45. Casiyə surəsinin ayələrinin şərhi...............................................................

45.1. Ha. Mim.................................................................................................................................

45.2. Kitab Allahdan nazil olub................................................................................................

45.3. Göylərdə və yerdə dəlillər.................................................................................................

45.4. Yayılan canlı məxluqla.....................................................................................................

45.5. Göydən göndərilən ruzi....................................................................................................

45.6. Onları sənə haqq ilə oxuyuruq........................................................................................

45.7. Vay günahkarın halına.....................................................................................................

45.8. Ayələri dinləyir və inadkarlıq edir.................................................................................

45.9. Belələrinə alçaldıcı əzab....................................................................................................

45.10. Onların qarşısında – Cəhənnəmdir............................................................................

45.11. Bu – haqq yolu göstərəndir............................................................................................

45.12. Gəmilərin üzməsi üçün..................................................................................................

45.13. Sizə tabe etmişdir..............................................................................................................

45.14. İman gətirənlərə de...........................................................................................................

45.15. Kim saleh əməl işlədərsə................................................................................................

45.16. Hakimiyyət və peyğəmbərlik........................................................................................

45.17. Elm onlara gəldikdən sonra..........................................................................................

45.18. Səni şəriətlə yönəltdik......................................................................................................

45.19. Səni Allahdan xilas edə bilməzlər...............................................................................

45.20. Əyani nəsihət.....................................................................................................................

45.21. Pis işlər görənlər................................................................................................................

45.22. Allah göyləri və yeri haqq xatirinə..............................................................................

45.23. Öz istəyini ilahlaşdıran..................................................................................................

45.24. Bizim təkcə dünya həyatımız.......................................................................................

45.25. Atalarımızı gətirin............................................................................................................

45.26. Allah sizə həyat verir.......................................................................................................

45.27. Hökümranlıq Allaha məxsusdur................................................................................

45.28. Ümmətlər diz çökmüş.....................................................................................................

45.29. Bu Kitabımız

45.30. Xeyirxah işlər görənlərə

45.31. İman gətirməyiblər

45.32. Allahın vədi haqdır

45.33. Pis əməlləri qarşılarında görəcəklər

45.34. Bu Günlə görüşəcəyini

45.35. Ayələrə istehza etdiklərinə görə

45.36. Həmd olsun Allaha

45.37. Böyüklük Ona məxsusdur

46.Əhqaf surəsinin ayələrinin şərhi

46.1. Ha.Mim.

46.2. Kitab Müdrik Allahdan nazil edilmişdir

46.3. Onların arasındakıları yalnız

46.4. Allahdan başqasına dua edənlər

46.5. Dualarından qafil olanlara

46.6. İbadətlərini rədd edəcəklər

46.7. Açıq-aşkar bir sehrdir

46.8. O, bunu uydurmuşdur

46.9. Elçilərin birincisi deyiləm

46.10. Bu, Allah dərgahındandırsa

46.11. Əgər bu xeyirli olsaydı

46.12. Musanın Kitabı olmuşdur

46.13. Rəbbimiz – Allahdır

46.14. Onlar Cənnət sakinləridir

46.15. Nəsihət etmişdik ki

46.16. Əməllərinin ən yaxşısını qəbul edəcək

46.17. Qədim xalqların əfsanəsidir

46.18. Onlara qədər yaşamış cinlərdən

46.19. Törətdiklərinə müvafiq pillələr

46.20. Kafirlərin təqdim edilməsi

46.21. Adların qardaşını xatırla

46.22. Təhdid etdiyini göstər

46.23. Bilik –Allaha məxsusdur

46.24. Bu yağış buludu

46.25. Rəbbinin əmri ilə

46.26. Sizə vermədiyimiz imkanları

46.27. Ətrafınızdakı ölkələri məhv etdik

46.28. Ona yaxınlaşmaq üçün seçdikləri

46.29. Bir neçə cini yanına göndərdik

46.30. Ey xalqımız! Biz Musadan sonra

46.31. Allahın vaizinə cavab verin

46.32. Allaha dəvət edənə cavab verməmə

46.33. Onlar görmürlər ki

46.34. Məgər bu həqiqət deyilmi

46.35. Möhkəm iradəli elçilər

47. Muhəmməd surəsinin ayələrinin şərhi

47.1. İman gətirməyənlərin

47.2. İman gətirənlərin vəziyyətini islah etdi

47.3. Allahın insanlara aid məsəlləri

47.4. Kafirlərlə qarşılaşdıqda

47.5. Onları doğru yolla aparacaq

47.6. Cənnətə daxil edəcək

47.7. Allaha kömək etsəniz

47.8. İman gətirməyənlərə ölüm

47.9. Onların əməllərini boşa çıxartdı

47.10. Yer üzündə gəzməyiblər

47.11. Allah möminlərin Hamisidir

47.12. Çaylar axan Cənnət bağları

47.13. Səni yurdundan qovan

47.14. Rəbbindən aydın bir dəlilə əsaslanan

47.15. Təqvalılara vəd edilən

47.16. Elələri var ki, sənə qulaq asırlar

47.17. Təqvalılıq əta edir

47.18. Qəflətən gələcək Saat

47.19. Allahdan başqa ilah yoxdur

47.20. Niyə bir surə nazil edilməmişdir

47.21. İş qətiləşdikdə

47.22. Əlaqələrinizi kəsərdiniz

47.23. Allahın lənətlədikləri

47.24. Quran üzərində düşünmürlər

47.25. Doğru yol aydın olduqdan sonra

47.26. Allah onların nə gizlədiklərini bilir

47.27. Mələklər onları döyə-döyə vəfat etdirəndə

47.28. Allah əməllərini boşa çıxartmışdı

47.29. Ürəklərini mərəz tutanlar

47.30. Əgər Biz istəsəydik

47.31. Döyüşərək səbir edənlər

47.32. Allahın yolundan sapdıranlar

47.33. Allaha itaət edin

47.34. Sonra kafir kimi ölənlər

47.35. Üstün olduqda, sülhə çağırmayın

47.36. Dünya həyatı - əyləncədir

47.37. Ədavətinizi üzə çıxardar

47.38. Allah yolunda xərc çəkmək

48. Fəth surəsinin ayələrinin şərhi

48.1. Sənə aydın Qələbə bəxş etdik

48.2. Sonradan olacaq günahları

48.3. Böyük kömək

48.4. Rahatlıqnaziledən

48.5. Bu, böyük uğurdur

48.6. Allah barədə pis zənnə qapılan

48.7. Göylərin və yerin əsgərləri

48.8. Biz səni şahid göndərmişik

48.9. Allaha, Onun Elçisinə iman

48.10. Səninlə əhd bağlayanlar

48.11. Geridə qalan ərəblər

48.12. Siz güman edirdiniz ki,

48.13. Kim iman gətirməzsə

48.14. Allah – Bağışlayandır

48.15. Qoy biz də sizinlə gələk

48.16. Sizi hələ çağıracaqlar

48.17. Kor məcbur edilməz

48.18. Möminlər ağac altında

48.19. Çoxsaylı qəniməti

48.20. Ələ keçirəcəyiniz qənimət

48.21. Ələ keçirmədiyiniz şeylər

48.22. Kafirlər sizinlə döyüşsələr

48.23. Allahın qanununa əvəz tapmazsan

48.24. Məkkə vadisində qələbə

48.25. Sizi Məscidülhərama buraxmayanlar

48.26. Allah Elçisinə və möminlərə rahatlıq nazil etdi

48.27. Haqq yuxu göstərmişdi

48.28. Haqq dinlə göndərən

48.29. Muhəmməd – Allahın Elçisidir

49.Hucurat surətinin ayələrinin şərhi

49.1. Allahı və Elçisini qabaqlayın

49.2. Səsinizi yüksəltməyin

49.3. Elçinin yanında yavaşcadan danışanlar

49.4. Mənzilinin arxasından səsləyənlər

49.5. Çıxacağınadək səbir etsəydilər

49.6. Bir fasiq sizə bir xəbər gətirsə

49.7. Allahın Elçisi aranızdadır

49.8. Allah – Biləndir, Müdrikdir

49.9. İki mömin vuruşursa

49.10. Möminlər – qardaşdırlar

49.11. İnsanlar başqalarına məsxərə etməsinlər

49.12. Zənnə çox uymayın

49.13. Sizi bir kişidən və bir qadından yaratdıq

49.14. Biz iman gətirdik

49.15. Yalnız o kəslər mömindirlər ki

49.16. Allahamı öyrədəcəksiniz

49.17. İslama gəldiklərinə görə

49.18. Allah qeybi bilir

50. Qaf surəsinin ayələrinin şərhi

50.1. Şərəfli Quran

50.2. Özlərindən nəsihətçi

50.3. Ölüb torpaq olduqdan sonra

50.4. Yer onlardan nə götürəcək

50.5. Haqq onlara gəldikdə

50.6. Bəzədiyimiz səmaya baxmayıblarmı

50.7. Yeri yaymışıq

50.8. qulumuz ibrət alsın

50.9. Bərəkətli su

50.10. Hündür xurma ağacları

50.11. Ölü diyara həyat veririk

50.12. Nuhun xalqı, Rəss sakinləri və Səmudlular

50.13. Adlar, Lut qardaşları yalançı saydılar

50.14. Əykə camaatı və Tubba xalqı da

50.15. Biz ilk yaradılışda əziyyətmi çəkmişdik

50.16. İnsanı Biz xəlq etmişik

50.17. İki mirzə onun sağ və sol tərəfində oturub

50.18. Bir söz söyləyən kimi

50.19. Ölüm bayğınlığı gələcək

50.20. Təhdid günü

50.21. Hər bir kəs şahidi ilə

50.22. Sənin örtüyünü açdıq

50.23. Budur, yanımdakı hazırdır

50.24. Atın Cəhənnəmə

50.25. Cinayət törədəni

50.26. Başqa “ilah” qəbul edəni

50.27. Onun yoldaşı deyəcək

50.28. Mübahisə etməyin

50.29. Sözüm dəyişməzdir

50.30. Sən doldunmu

50.31. Cənnət yaxınlaşdırılacaq

50.32. Bu, sizə vəd ediləndir

50.33. Mərhəmətlini görmədən qorxana məxsus

50.34. Bu – Əbədiyyət günüdür

50.35. Arzuladıqları hər şey

50.36. Neçə-neçə nəsillər həlak edildi

50.37. Şahid olan kəslər üçün nəsihətlər

50.38. Altı dövrdə xəlq etdik

50.39. Günəş doğmazdan öncə

50.40. Gecənin bəzi saatlarında mədh et

50.41. Carçı yaxınlıqdan çağıracaqdır

50.42. Müdhiş bir səs eşidəcəklər

50.43. Qayıdış Bizə olacaq

50.44. Yer yarılacaq.

50.45. Onların nə danışdığını Biz yaxşı bilirik

51.Zariyat surəsinin ayələrinin şərhi

51.1. Toz-torpaq

51.2. Ağırlıq daşıyanlar

51.3. Cərəyan edənlər

51.4. İşləri bölüşdürənlər

51.5. Sizə vəd edilən

51.6. Hesab günü

51.7. Gözəl görkəmli səma

51.8. Sözləriniz ziddir

51.9. Dönən kəs – azdırılar

51.10. Qəhr olsun

51.11. Cəhalət içindəkilər

51.12. Cəza günü

51.13. Onlar Odda yanacaqlar

51.14. Dadın fitnənizi

51.15. Təqvalılar Cənnət bağlarında

51.16. Onlar xeyirxahlıq edənlərdir

51.17. Gecənin az bir hissəsini yatırlar

51.18. Sübh qabağı dua edirlər

51.19. Mallarında məzlumların payı vardır

51.20. Qəti etiqad edənlər üçün dəlillər

51.21. Sizin özünüzdə də

51.22. Sizə vəd edilən

51.23. Göyün və yerin Rəbbi

51.24. İbrahimin mötəbər qonaqları

51.25. “Salam!” – dedilər

51.26. Ailəsinin yanına getdi

51.27. Yeməzmisiniz

51.28. Ürəyində onlardan qorxmuşdi

51.29. Mən qoca qısır qadınam

51.30. Rəbbin belə buyurmuşdur

51.31. Vəzifəniz nədir

51.32. Günahkar insanlara göndərilmişik

51.33. Üstlərinə gil daşlar yağdıraq

51.34. Onlar nişanlanmışlar

51.35. Möminləri oradan çıxartmışıq

51.36. Orada müsəlman olan bir ev tapmışıq

51.37. İşgəncələrdən qorxanlar üçün nişanə

51.38. Biz onu Fironun yanına göndərdik

51.39. Bu ya sehrbaz, ya da dəlidir

51.40. Özünü qınadığı halda, onu dənizdə qoşunu ilə qərq etdik

51.41. Adlara köklərini kəsən külək göndərdik

51.42. Hər şeyi toz-torpağa çevirir

51.43. Bir müddət faydalanın

51.44. Onları şiddətli bir səs öldürdü

51.45. Kimsə onlara yardım göstərmədi

51.46. Nuhun xalqı da... günahkar idi

51.47. Göyü inşa etdik

51.48. Yeri döşədik

51.49. Hər şeyi cüt xəlq etdik

51.50. Allaha tərəf qaçın

51.51. Allahdan başqa, ilah uydurmayın

51.52. Onlardan əvvəlkilərə göndərilmiş

51.53. Həddi aşan insanlar idilər

51.54. Onlardan üz çevir

51.55. Nəsihətin faydalıdır

51.56. Mən cinləri və insanları yalnız Mənə ibadət üçün xəlq etdim

51.57. Onlardan ruzi istəmirəm

51.58. Allah Ruziverəndir

51.59. Zalımcasına davrananlara

51.60. Kafirlərə vəd olunan Günə görə

52. Tur surəsinin ayələrinin şərhi

52.1. And olsun Tura

52.2. Yazılmış Kitaba

52.3. Açıq və zərif səhifələr

52.4. Beytülməmura

52.5. Yüksəldilmiş dam

52.6. Dolu dənizlər

52.7. Rəbbin mütləq cəzası

52.8. Heç nə onu geri döndərə bilməz

52.9. Göy titrəyib sarsılacaq

52.10. Dağlar hərəkətə gələcək

52.11. Vay halına yalan sayanların

52.12. Boşboğazlıq edənlərin

52.13. Cəhənnəm Oduna atılacaqlar

52.14. Sizin yalan saydığınız

52.15. Bu sehrdir?

52.16. Səbir etsəniz də, etməsəniz də

52.17. Təqvalılar Səadət içində

52.18. Onlar sevinəcəklər

52.19. Nuşcanlıqla yeyin

52.20. Taxtlarında dirsəklənəcəklər

52.21. Möminləri nəsilləri ilə qovuşduracağıq

52.22. İstədikləri meyvələr və ətlə təmin edərik

52.23. Günaha səbəb olmayacaq

52.24. Gizli saxlanan mirvarilər kimi

52.25. Sorğu-sual edəcəklər

52.26. Biz əvvəllər qorxardıq

52.27. Bizə lütüfkarlıq etdi

52.28. O – Xeyirxahdır, Rəhimlidir

52.29. Rəhmanın neməti satəsində

52.30. O – şairdir

52.31. Mən də gözləyənlərdənəm

52.32. Onlara ağıllarımı hökm edir

52.33. O, onu uydurmuşdur

52.34. Ona bənzər bir hekayət gətirsinlər

52.35. Məgər özləri xalqdirlər

52.36. Onlar etiqad etmirlər

52.37. Rəbbinin xəzinələri onların yanındadır?

52.38. Bəlkə nərdivanları var

52.39. Qızlar – Onun, oğlanlar – sizindir?

52.40. Onlardan mükafat istəyirsən?

52.41. Yoxsa qeybi bilirlər?

52.42. Fitnəkarlıq etməyi arzulayırlar?

52.43. Digər ilahlarımı var?

52.44. Göyün parça-parça düşdüyünü görsələr

52.45. Onlara baş qoşma

52.46. Fitnələri onlara fayda verməyəcək

52.47. Zalımlara başqa əzab-əziyyət də hazırlanmışdır

52.48. Rəbbinin hökmünədək səbir et

52.49. Ulduzlar batdıqda təriflə

53.Ən Nəcm surəsi ayələrinin şərhi

53.1. Batdığı zaman

53.2. Yoldaşınız əsla azmamışdır

53.3. Öz arzusu ilə danışmır

53.4. Nazil edilən vəhydir

53.5. Onu öyrədən

53.6. Gözəl qamət sahibi

53.7. Ən yüksək üfüqə

53.8. Yaxınlaşıb enmişdi

53.9. O, onun yaxınlığındaydı

53.10. Vəhyi quluna təlqin etdi

53.11. Ürəyi gördüyünü yalan saymadı

53.12. Siz mübahisə edəcəksiniz?

53.13. Digər enişini də görmüşdü

53.14. Sidrin yanında

53.15. Cənnət məkanı da onun yanındadır

53.16. Sidr ağacını Örtən

53.17. Baxışı kənara meyil etmir

53.18. Rəbbinin ən böyük dəlilləri

53.19. Əl-Lat və əl-Uzza

53.20. Üçüncüsü – Mənat

53.21. Onunkular qadınmı olmalıdır?

53.22. Çox insafsız bölgü

53.23. Sizin və atalarınızın qoyduqları adlar

53.24. Umduğu hər şey

53.25. Axirət də, dünya da Allahındır

53.26. Nə qədər mələk varsa

53.27. Mələkləri qadın adlandırırlar

53.28. Onlar zənnə qapılırlar

53.29. Xatırlatmamızdan üz döndərən

53.30. Rəbbin yolundan azanları yaxşı tanıyır

53.31. Hamı Allaha məxsusdur

53.32. Rəbbin hədsiz bağışlama Sahibidir

53.33. Gördünmü üz çevirəni

53.34. Az verib, xəsislik edəni

53.35. Məgər qeyb elmi onun yanındadır?

53.36. Musanın (ə) səhifələrindəkilər

53.37. Vəfalı İbrahiminkilər

53.38. Heç kimin başqasının yükünü daşımayacağı

53.39. İnsanın can atdığı şey

53.40. Səylərin görüləcəyi

53.41. Onların əvəzinin tamlığı

53.42. Son dönüş

53.43. Onun Güldürən və Ağladan olması

53.44. Onun Öldürən və Dirildən olması

53.45. Kişini və qadını cüt yaratması

53.46. Püskürülən damcı

53.47. Təkrar dirildilmə də Ona aiddir

53.48. Ehtiyacdan Xilasedən və zənginlik Ətaedən

53.49. Siriusun Rəbbi

53.50. Adları məhv etməsi

53.51. Səmudlulardan heç nə saxlamadı

53.52. Nuhun xalqını da. Onlar daha zalım idilər

53.53. Şəhərlərini alt-üst etdi

53.54. Onları örtməsi

53.55. Sən Rəbbinin hansı nemətlərinə şübhə edirsən?

53.56. Əvvəlki nəsihətçilər kimi

53.57. Yaxınlaşmaqda olan

53.58. Allahdan başqa, kimsə qarşısını ala bilməz

53.59. Bu hekayətə təəccüb edirsiniz

53.60. Gülürsünüz, ağlamayıb

53.61. Əylənirsiniz

53.62. Allaha səcdə və ibadət edin

54.Qəmər surəsinin ayələrinin şərhi

54.1. Saat yaxınlaşdı, ay bölündü

54.2. Möcüzə gördükdə üz çevirirlər

54.3. Öz nəfslərinə uydular

54.4. Çəkindirən xəbərlər

54.5. Bu, kamil hikmətdir

54.6. Carçının çağıracağı Gün

54.7. Ətrafa yayılan çəyirtkələr kimi

54.8. Carçıya tərəf axışacaqlar

54.9. Qulumuzu yalançı sayıb: “Cinlidir” – deyirlər

54.10. Mən məğlub oldum, kömək et

54.11. Göyün dərvazalarını açdıq

54.12. Yeri də araladıq

54.13. Onu lövhələr üstündə daşıdıq

54.14. İman gətirilməyənə mükafat

54.15. Onu bir dəlil kimi saxladıq

54.16. Əzabım

54.17. Yadda saxlamaq üçün Quranı asanlaşdırdıq

54.18. Adlar yalançı saydılar

54.19. Biz onlara şaxtalı külək göndərdik

54.20. Gövdələri kökündən qoparılmış xurma ağacları

54.21. Gör, xəbərdarlıqlarım necə idi

54.22. Yadda saxlamaq üçün Quranı asanlaşdırdıq

54.23. Səmudlular da yalan saydılar

54.24. Biz azğınlığa düşərik

54.25. Niyə Zikr ona verilib?

54.26. Kimin dikbaş yalançı olduğunu biləcəklər

54.27. Biz bir dişi dəvə göndəririk

54.28. Su onların arasında bölünmüşdür

54.29. Onun diz vətərlərini kəsdi

54.30. Gör əzabım necə oldu

54.31. Onların üstünə cəmi bir fəryad göndərdik

54.32. Xatırlanması üçün Quranı asanlaşdırdıq

54.33. Lutun xalqı da yalanladı

54.34. Onların üstünə daş qasırğası göndərdik

54.35. Şükür edənlərə əvəzini veririk

54.36. Xəbərdarlığına şəkk gətirdilər

54.37. Ondan qonaqlarını tələb etdilər

54.38. Onları əzab çulğadı

54.39. Dadın Mənim əzabımı

54.40. Lakin xatırlayanlar varmı?

54.41. Xəbərdarlıq Firona (L) göndərildi

54.42. Onları uyğun tərzdə cəzalandırdıq

54.43. Sizin kafirləriniz onlarınkından yaxşı idilər?

54.44. Biz zəfər çalan toplumuq

54.45. Onlar geriyə qaçacaqlar

54.46. Saat - təyin olunmuş müddətdir

54.47. Günahkarlar zəlalət içindədirlər

54.48. Üzü üstə Oda sürüyəcəklər

54.49. Hər şeyi qədəri ilə xəlq etmişik

54.50. Bir dəfə əmr edirik

54.51. Sizin bənzərlərinizi həlak etmişik

54.52. Törətdikləri kitablarındadır

54.53. Hər şey yazılmışdır

54.54. Təqvalılar Cənnət bağlarında...

54.55. Sadiqlər kürsüsündə olacaqlar

55. Ər-Rəhman surəsi ayələrinin şərhi

55.1. Mərhəmətli

55.2. Quranı öyrətdi

55.3. İnsanı xəlq etdi

55.4. Fikrini ifadə etməyi öyrətdi

55.5. Günəş və ay da bir hesabladır

55.6. Ulduzlar və ağaclar səcdə qılırlar

55.7. Tərəzi qoymuşdur

55.8. Tərəzidə həddin aşılmaması

55.9. Çəkini əksiltməmək

55.10. Yer varlıqlar üçün

55.11. Salxım-salxım xurma

55.12. Saçaqlı dənli bitkilər və ətirli otlar

55.13. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.14. İnsanı gildən xəlq etdi

55.15. Cinləri isə tüstüsüz alovdan

55.16. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.17. Hər iki şərqin Rəbbi

55.18. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.19. Qarşılaşan iki dənizi qovuşdurmuşdur

55.20. Bir-birinin sərhədini keçmirlər

55.21. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.22. Hər ikisindən mirvari və mərcan çıxarılır

55.23. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.24. Dağlara bənzər gəmilər

55.25. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.26. Hamısı fanidir

55.27. Yalnız Rəbbin Üzü

55.28. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.29. O, hər gün işlə məşğul olar

55.30. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.31. Ey insanlar və cinlər! Tezliklə sizinlə məşğul olacağıq

55.32. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.33. Göylərin və yerin hüdudlarından çıxmaq barədə

55.34. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.35. Yaşıl od və əridilmiş mis

55.36. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.37. Göy qaynar yağ kimi olacaq

55.38. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.39. Həmin Gün insandan və cindən günahı soruşulmayacaq

55.40. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.41. Üzlərindən tanıyacaqlar

55.42. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.43. Yalan saydıqları Cəhənnəm

55.44. Onunla qaynar su arasında

55.45. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.46. Rəbbindən qorxanlara iki bağ hazırlanmışdır

55.47. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.48. Hər ikisində barlı qol-budaqlar vardır

55.49. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.50. İki çeşmə axır

55.51. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.52. Hər ikisində meyvələr cüt-cütdür

55.53. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.54. İpək döşəkləri üstündə dirsəklənəcəklər

55.55. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.56. Nə insanın, nə də cinin toxunmadığı qızlar

55.57. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.58. Onlar yaquta və mərcana bənzəyirlər

55.59. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.60. Yaxşılığa başqa bir şeylə əvəz

55.61. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.62. Daha iki bağ vardır

55.63. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.64. Hər ikisi tünd yaşıldır

55.65. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.66. Hər ikisində iki çeşmə vardır

55.67. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.68. Meyvələr, xurma və nar

55.69. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.70. Gözəl xasiyyətli qızlar

55.71. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.72. Çadırlarda saxlanan hurilər

55.73. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.74. Onlarla nə insan, nə cin yaxınlıq etməmişdir

55.75. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.76. Yaşıl balışlara dirsəklənəcəklər

55.77. Rəbbinizin nemətlərinin hansını yalan sayırsınız?

55.78. Rəbbinin adı mübarəkdir

56. Vaqiə surəsinin ayələrinin şərhi

56.1. Hadisə başladıqda

56.2. Heç kim onu yalan saya bilməz

56.3. O alçaldır və ucaldır

56.4. Möhkəm silkələndikdə

56.5. Dağlar dağıldıqda

56.6. Toz-dumana çevrildikdə

56.7. Üç dəstəyə bölünəcəksiniz

56.8. Bəziləri sağ tərəfdə olacaq

56.9. Digərləri sol tərəfdə

56.10. Qabaqlayanlar qabaqlayacaq

56.11. Onlar – yaxınlaşdırılmışlardır

56.12. Səadət bağlarına

56.13. Çoxu birincilərdəndir

56.14. Az hissəsi – sonunculardandır

56.15. Bəzəkli taxtlarda

56.16. Üzbəüz oturub dirsəklənəcəklər

56.17. Yeniyetmələr dolanacaqlar

56.18. Çeşmə içkisi ilə dolu qədəhlər

56.19. Onlardan içdikdə başgicəllənməsi olmaz

56.20. Seçdikləri meyvələr

56.21. Arzuladıqları quş əti

56.22. İrigözlü hurilər

56.23. Mirvari kimi

56.24. Əməllərinin əvəzi

56.25. Günah olan danışıqlar

56.26. Yalnız “Salam” sözləri

56.27. Sağ tərəf sahibləri

56.28. Tikansız gilas

56.29. Banan salxımları

56.30. Geniş kölgəliklər

56.31. Bulaq başı

56.32. Meyvələr

56.33. Tükənməyən və qadağan edilməyən

56.34. Hündür döşəkçələr

56.35. Onlar yeni simada yaradılacaq

56.36. Onları bakirə edəcəyik

56.37. Eyni yaşlarda

56.38. Sağ tərəfdəkilər üçün

56.39. Çoxu - əvvəlkilərdəndir

56.40. Bir çoxu da – sonunculardandır

56.41. Sol tərəfə düşənlər kim olacaqdır

56.42. Yandırıcı küləyə düşənlər

56.43. Qara tüstüdəkilər

56.44. Nə sərinlik, nə də fayda verməyəcək

56.45. Zənginlikdən zövq alırdılar

56.46. Günah işlətməkdə inad

56.47. Sür-sümüyə çevrildikdən sonra

56.48. Əvvəlki ata-babalar

56.49. Həm də sonrakılar

56.50. Məlum bir gündə toplanacaqlar

56.51. Yalançı adlandıranlar

56.52. Zəqqum ağacı

56.53. Qarınlarınızı dolduracaqsınız

56.54. Üstündən qaynar su

56.55. Xəstə dəvələr kimi

56.56. Onların ziyafəti

56.57. Sizi Biz xəlq etmişik

56.58. Axıtdığınız nütfə

56.59. Sizmi xəlq edirsiniz?

56.60. Ölümü Biz təqdir etmişik

56.61. Sizi oxşarlarınızla əvəz edərik

56.62. İlk yaradılışdan xəbərdarsınız

56.63. Əkdiklərinizi görmürsünüzmü?

56.64. Sizmi onları bitirirsiniz?

56.65. İstəsək onu çör-çöpə çevirərik

56.66. Ziyana düşdük

56.67. Məhrum olduq

56.68. Siz içdiyiniz su

56.69. Yağış suyundan

56.70. İstəsəydik, onu acı edərdik

56.71. Tutuşdurduğunuz od

56.72. Sizmi ağaclar yaradırsınız?

56.73. Səfərə çıxanların istifadəsi üçün

56.74. Rəbbinin adını şərəfləndir

56.75. Ulduzların batdığı yerlər

56.76. Böyük and olduğunu bilsəydiniz

56.77. Bu Mübarək Qurandır

56.78. Mühafizəolunan Kitabda

56.79. Ona yalnız pak olanlar toxunar

56.80. Aləmlərin Rəbbi nazil etmişdir

56.81. Siz bu hekayətə inanmırsınız?

56.82. Yalan sayırsınız?

56.83. Boğaza dirəndiyi an

56.84. Ona baxırsınız

56.85. Ona sizdən daha yaxınıq

56.86. Əvəz almayacaqsınızsa

56.87. Onu qaytarmırsınız

56.88. O yaxınlardan biri olsa

56.89. Səadət bağını tapar

56.90. Sağ tərəfdəkilərdəndirsə

56.91. Ona: “Salam olsun!”- deyərlər

56.92. Azmışlardandırsa

56.93. Ziyafəti qaynar su olar

56.94. Cəhənnəmdə yanar

56.95. Bu, şəksiz haqdır

56.96. Rəbbinin adını şərəfləndir

57. Hədid surəsinin ayələrinin şərhi

57.1. Harada nə varsa Allahı tərifləməklə şərəfləndirir

57.2. Hər məkanda hakimiyyət Ona məxsusdur

57.3. O – Əvvəldir və Axırdır, Zahirdir və Batindir

57.4. Altı əyyamda Xəlqedəndir

57.5. İşlər Allaha qaytarılır

57.6. Gündüzü gecə hesabına

57.7. Allaha və Elçisinə iman

57.8. Elçi sizi iman gətirməyə çağırdıqda

57.9. O – quluna aydın ayələr nazil edir ki

57.10. Niyə Allah yolunda xərc çəkmirsiniz?

57.11. Allaha gözəl ödənc

57.12. Möminlərin sağdan, öndən nurlanması

57.13. Dayanın sizdən bir az işıq alaq

57.14. O lovğa sizi bərk aldatdı

57.15. Bu gün fidyə alınmayacaq

57.16. Allah və haqdan naziledilən

57.17. Allah yeri ölümündən sonra dirildir

57.18. Sədəqə verən kişilər və qadınlar

57.19. İman gətirənlər ən sədaqətli insanlardır

57.20. Dünya həyatı, oyun, əyləncədir

57.21. Rəbbinizin bağışlamasına və Cənnətə can atın

57.22. Nəfslərinizdə uğradığınız müsibətlər Kitabdadır

57.23. Sevinə bilmədiyinizə kədərlənməyin

57.24. Xəsislik edənlər

57.25. Faydalı dəmiri nazil etmişik

57.26. Nuhu (ə) və İbrahimi (ə) göndərmişik

57.27. Sonra Məryəm oğlu İsanı (ə) göndərdik

57.28. Allahdan qorxun və Onun Elçisinə iman gətirin

57.29. Kitab əhli bilməlidir ki

58. Mücadilə surəsi ayələrinin şərhi

58.1. Allah, əri barədə sənə şikayət edən qadını eşitmişdir

58.2. Qadınları özlərinə haram edənlər

58.3. Allah nə etdiklərinizdən xəbərdardır

58.4. İki ay fasiləsiz oruc

58.5. Allahla, Elçisi ilə düşmənçilik edənlər alçaldılacaq

58.6. Allah onların hamısını dirildəcək

58.7. Göylərdə və yerdə nə varsa, Allaha məlumdur

58.8. Səni Allahın salamladığı kimi salamlamırlar

58.9. Gizlicə ədavətdən danışmayın

58.10. İman gətirənlər Allaha təvəkkül etsin

58.11. Oturduğunuz zaman başqalarına da yer verin

58.12. Əvvəlcə sədəqə verin

58.13. Allah tövbənizi qəbul etmişsə, namaz qılın, zəkat verin

58.14. Allahın qəzəbləndiyi insanlarla dostluq

58.15. Onlar üçün ağır əzab hazırlanıb

58.16. Andlarını qalxan etdilər

58.17. Heç nə ilə kömək edilməyənlər

58.18. Hamının dirildildiyi Gün

58.19. Şeytan onları məğlub etdi

58.20. Onun Elçisi ilə düşmənçilik edənlər

58.21. Qələbəni Mən və elçilərim çalacağıq

58.22. Allah onların ürəklərinə iman həkk etmişdir

59. Həşr surəsinin ayələrinin şərhi

59.1. Allahın şərəfləndirirlər. O – Fövqəlqüdrətlidir

59.2. Kafirləri öz diyarından Qovandır

59.3. Onlara sürgün edilmə yazmasaydı

59.4. Bu, Allaha və Elçisinə müqavimətə görədir

59.5. Nə qədər xurma ağacı doğradınızsa

59.6. Siz qənimətə doğru at və ya dəvə çapmamısınız

59.7. Məskənlərin sakinlərindən Elçiyə qaytarılan qənimət

59.8. Öz ellərindən uzaqlaşdırılmış mühacirlərə

59.9. Evlərində yaşayanlar və iman sahibləri

59.10. Bizi və bizdən əvvəl iman gətirən qardaşlarımızı bağışla

59.11. Allah şahiddir ki, münafiqlər yalançıdırlar

59.12. Onlar qovulsalar, qoşulub getməyəcəklər

59.13. Ürəklərində Allahdan çox sizdən qorxurlar

59.14. İstehkamlı qalalar arxasında olmadan vuruşmazlar

59.15. Əməllərinin bəlasını dadmış sələflərinə bənzərlər

59.16. “İnkar et!” deyən şeytana bənzər

59.17. İkisinin də aqibəti Oda düşməkdir

59.18. Qəlbiniz görsün ki, O, sabaha nə hazırlayıb

59.19. Allahı unudanlara bənzəməyin. Onlar fasiqlərdir

59.20. Od sakini Cənnət sakininə bərabər deyil

59.21. Biz bu Quranı bir dağa nazil etsəydik

59.22. Allahdan başqa qeybi və aşkarı bilən ilah yoxdur

59.23. Özündən başqa ilah Olmayan

59.24. O – Allahdır, Xaliqdir, Yaradandır, Şəkilləndirəndir

60. Mümtəhənə surəsinin ayələrinin şərhi

60.1. Düşmənimi, düşməninizi hami götürməyin

60.2. Sizi ələ keçirsələr, sizinlə düşmən kimi dolanarlar

60.3. Qohumlarınız, övladlarınız sizə kömək etməyəcək

60.4. İbrahim (ə) və onunla olanlar gözəl örnək idilər

60.5. Bizi kafirlər üçün fitnə etmə

60.6. Allah - Zəngindir, Həmdəlayiqdir

60.7. Allah aranızda dostluq yaratdı

60.8. Dininizə görə sizinlə döyüşməyənlər

60.9. Sizinlə dininizə görə döyüşənlərlə dostluq haramdır

60.10. Mömin qadınlar hicrət edib yanınıza gəldikdə

60.11. İman gətirdiyiniz Allahdan qorxun

60.12. İtaətsizlik etməyəcəklərinə and içsələr, qəbul et

60.13. Allahın qəzəbləndiyi kəslərlə dostluq etməyin

61. Səff surəsinin ayələrinin şərhi

61.1. Allahı hamı şərəfləndirir

61.2. Niyə etmədiklərinizi danışırsınız?

61.3. Etməyib danışana Allahın nifrəti

61.4. Allahın yolunda pərçəmlənmiş səflər

61.5. Bir vaxt Musa (ə) xalqına dedi

61.6. İsa (ə): Məni sizə Allah göndərmişdir

61.7. İslama dəvət edilərkən

61.8. Allahın nurunu söndürmək istəyənlər

61.9. Şərik qoşanların xoşuna gəlməsə də

61.10. Sizi xilas edəcək ticarət

61.11. Allaha və Onun Elçisinə iman gətirin

61.12. Bu – böyük uğurdur

61.13. Sizin istədiyiniz olacaqdır

61.14. Allahın köməkçiləri olun

62.Cümuə surəsinin ayələrinin şərhi

62.1. Müdrik Allahı mədh edirlər

62.2. Savadsızlara öz aralarından Elçigöndərən

62.3. Onlara qovuşmayanlara da

62.4. Bu – Allahın lütfüdür, istədiyinə əta edir

62.5. Tövratın həvalə edildiyi xalq

62.6. Yəhudiliyə etiqad edənlər

62.7. Onlar bunu arzulamayacaqlar

62.8. Qaçdığınız ölüm sizi haqlayacaqdır

62.9. Cümə günü namaza çağırılanda

62.10. Namazdan sonra yer üzünə dağılışın

62.11. Ticarət və əyləncə gördükdə

63.Münafiqun surəsinin ayələrinin şərhi

63.1. Şəhadət veririk ki, sən – Allahın Elçisisən

63.2. Onlar andlarını qalxan edir

63.3. Onlar iman gətirmişdilər, sonra kafir oldular

63.4. Sən onlara baxanda təəccüblənirsən

63.5. Gəlin, Allahın Elçisi (s.ə.s) sizə bağışlanma diləsin

63.6. Onlar üçün fərqi yoxdur. Allah onları bağışlamayacaq

63.7. Allahın Elçisinə heç nə xərcləməyin

63.8. Biz Mədinəyə qayıtdıqda

63.9. Allahı zikr etməkdən yayınmayın

63.10. Ölüm gəldikdə: “Rəbbim, möhlət ver” deməzdən əvvəl

63.11. Əcəli çatan kimsəyə möhlət verilməz

64. Təğəbun surəsinin ayələrinin şərhi

64.1. Allahı hamı şərəfləndirir

64.2. O – sizi Xəlqedəndir

64.3. Göyləri və yeri haqq xatirinə yaratdı

64.4. Göylərdə və yerdə olanları bilir

64.5. Əvvəllər iman gətirməmişlər haqqında xəbərlər

64.6. Doğrudanmı bizi doğru yolla aparacaqlar?

64.7. Kafirlər elə zənn edirlər ki

64.8. Nazil etdiyimiz Nura iman gətirin

64.9. O sizi Toplanış günü bir yerə yığacaqdır

64.10. O kəslər ki, iman gətirmədilər

64.11. Müsibətlər Allahın izni ilə baş verir

64.12. Elçimizin işi yalnız açıq-aydın təbliğatdır

64.13. Allah – Ondan başqa ilah Olmayandır

64.14. Zövcə və övladlarınızdan sizə düşmən ola bilənləriniz vardır

64.15. Malınız və övladlarınız imtahandır

64.16. Bacardığınız qədər Allahdan qorxun

64.17. Allaha borc versəniz, onu artırar

64.18. Qeybi və aşkarı Bilən – Fövqəlqüdrətlidir

65. Talaq surəsinin ayələrinin şərhi

65.1. Zövcələrinizə talaq verəndə

65.2. Onları öz yanınızda saxlayın

65.3. Allah hər şeyin qədərini təyin etmişdir

65.4. Qadınlarınız üçün təyin olunmuş ay halı müddəti

65.5. Kim Allahdan qorxsa, O, onun yaramaz əməllərini bağışlayar

65.6. Onları ziyan vurmaq üçün sıxışdırmayın

65.7. Varı olan varına görə xərcləsin

65.8. Biz onlara sərt hesab verdik

65.9. Əməllərinin məhvedici nəticələri

65.10. Allah ağır əzablar hazırlamışdır

65.11. Onların ruzisi ən yaxşısındandır

65.12. O – yeddi göyü, bir o qədər də yeri Yaradandır

66. Təhrim surəsinin ayələrinin şərhi

66.1. Niyə Allahın sənə yol verdiklərini özünə haram edirsən?

66.2. Allah andlarınızdan azad olmaq yolu qoymuşdur

66.3. Bir dəfə Peyğəmbər (s.ə.s) zövcəsinə gizli bir söz dedi

66.4. Allaha tövbə etsəniz, yaxşı olar

66.5. Onun Rəbbi sizi daha yaxşıları ilə əvəz edər

66.6. Özünüzü və ailələrinizi Oddan qoruyun

66.7. Ey iman gətirməyənlər

66.8. Ey iman gətirənlər

66.9. Ey Peyğəmbər! Kafir və münafiqlərə qarşı mübarizə apar və sərt davran

66.10. Nümunə kimi Nuhun (ə) zövcəsini və Lutun (ə) zövcəsini məsəl çəkir

66.11. İman gətirənlərə Fironun (L) zövcəsi məsəl çəkilmişdir

66.12. İmran qızı Məryəm də

67. Mülk surəsinin ayələrinin şərhi

67.1. Hakimiyyət Əlindəolan Mübarəkdir

67.2. Sizi sınamaq üçün ölümü və həyatı yaradan

67.3. Yeddi göyü təbəqə-təbəqə yaratmışdır

67.4. Sonra bir daha və bir daha bax...

67.5. Biz dünya səmasını çıraqlarla bəzədik

67.6. Rəbbini inkar edənlərə Cəhənnəm hazırlanmışdır

67.7. Onları ora atanda

67.8. O, qəzəbindən partlamağa hazırdır

67.9. Əlbəttə bizə nəsihətçi gəlmişdi

67.10. Əgər biz qulaq assaydıq və ağıllı olsaydıq

67.11. Qəhr olsun Od sakinləri!

67.12. Onu gözlə görmədən qorxanlara

67.13. Köksünüzdə olanları bilir

67.14. Məgər Xəlqedən bilməzmi

67.15. Yeri sizə ram etdi ki

67.16. Yerə sizi udmağı əmr edəcəyinə

67.17. Üstünüzə daş-kəsəkli qasırğa göndərməyəcəyinə

67.18. Onlardan əvvəlkilər də yalan saymışdılar

67.19. Qanadlarını geniş açıb-yığan quşlar

67.20. Mərhəmətlidən başqa yardımçılarınız

67.21. O, Öz ruzisini kəsərsə, sizə kim ruzi verər?

67.22. Kim daha doğru yolla gedir?

67.23. O – sizi Xəlqedən və sizə qulaq, göz və ürək Verəndir

67.24. O – sizi yer üzünə Yayandır

67.25. Doğru deyirsinizsə, vədedilən vaxt haçan başlayacaq?

67.26. O bilik Allahın dərgahındadır

67.27. Onlar onu gördükləri gün

67.28. Allah məni və mənimlə olanları məhv edərsə

67.29. Biz yalnız Ona təvəkkül edirik

67.30. Səhərədək suyunuz yox olsa, kim sizə çeşmə suyu verər?

68. Qələm surəsinin ayələrinin şərhi

68.1. Nun. And olsun qələmə

68.2. Sən məcnun deyilsən

68.3. Mükafatın bitməz-tükənməzliyi

68.4. Əxlaqın əladır

68.5. Sən görəcəksən, onlar da görəcəklər

68.6. Kim cinlidir

68.7. Rəbbin yolundan çıxanları yaxşı tanıyır

68.8. Yalan sayanlara itaət etmə

68.9. Onlar istəyirlər ki, güzəştə gedəsən

68.10. İtaət etmə hər and içənə

68.11. Dedi-qodu yayana

68.12. Xəsis olana, günahkara

68.13. fırıldaqçı qəddara

68.14. O, zəngin və oğul sahibi olsa da

68.15. Bu qədim xalqların əfsanəsidir

68.16. Biz onun burnunu damğalayarıq

68.17. And içən bağ sahibləri kimi, onları da sınadıq

68.18. Onlar istisna bildirmədilər

68.19. Yatdıqları zaman bağlarını Rəbbinin cəzası çulğadı

68.20. Səhər bağlar qaranlıq gecəyə bənzəyirdi

68.21. Sübh çağı bir-birilərini çağırmağa başladılar

68.22. Yığacaqsınızsa, bağınıza tez gedin

68.23. Onlar pıçıltı ilə danışırdılar

68.24. Bu gün yanına kasıb buraxma

68.25. Zənn edirdilər ki, güclüdürlər

68.26. Biz yolu azmışıq

68.27. Yox, məhrum olmuşuq

68.28. Məgər demədimmi ki, Allahı şərəfləndirin

68.29. Rəbbimiz pakdır! Biz zalım olmuşuq

68.30. Bir-birilərini qınamağa başladılar

68.31. Vay halımıza

68.32. Biz Rəbbimizə yönələnlərik

68.33. Əzab-əziyyət belədir

68.34. Təqvalılar üçün Səadət bağları

68.35. Məgər Biz müsəlmanları

68.36. Sizə nə olub?

68.37. Yoxsa sizdə Kitab var?

68.38. Orada hər şey olacaqdır?

68.39. Məgər Biz sizə sözmü vermişik?

68.40. Kim buna zəmanət verir?

68.41. Onların şəriklərimi var?

68.42. O gün ki, Baldırı açılacaq

68.43. Baxışları yerə dikiləcək

68.44. Məni, yalan sayanlarla tək burax

68.45. Mən onlara möhlət verirəm

68.46. Onlardan mükafatmı istəyirsən

68.47. Onlar qeybə malikdirlər?

68.48. Sən səbir et! Balıq sahibi kimi olma!

68.49. Rəbbin mərhəməti ona yetişməsəydi

68.50. Rəbbi onu seçdi

68.51. Həqiqətən, o – cinlidir

68.52. Bu, yalnız Nəsihət idi

69. Həqqə surəsinin ayələrinin şərhi

69.1. Labüdolan

69.2. Nədir bu Labüdolan?

69.3. Sən haradan biləsən?

69.4. Səmudlular və adlar Böyük bəlanı yalanladılar

69.5. Səmudlular şiddətli fəryadla qırıldılar

69.6. Adlar isə şaxtalı küləklə həlak edildilər

69.7. O, onu yeddi gecə və səkkiz gün əsdirdi

69.8. Onlardan qalmış bir şey görürsənmi?

69.9. Alt-üst edilmiş yurdlar günah törədirdilər

69.10. Rəbbin Elçisinə itaətsizlik etdilər

69.11. Su qalxmağa başlayanda, sizi daşıdıq

69.12. Ki, bir ibrət olsun

69.13. Sura bir dəfə üfürüləndə

69.14. Yer və dağlar qaldırılıb parçalananda

69.15. Həmin gün Hadisə başlayacaqdır

69.16. Göy yarılacaq

69.17. Mələklər onun kənarlarında olacaqlar

69.18. Həmin gün təqdim olunacaqsınız

69.19. Kitabı sağ əlinə verilən

69.20. Məndən hesab tələb ediləcəkdir

69.21. Artıq o, Səadətə qovuşmuşdur

69.22. Yüksək bir Cənnət bağında

69.23. Meyvələrin yaxınlığında

69.24. İştahla yeyin-için

69.25. Kitabı sol əlinə verilənlər

69.26. Necə olacağını bilməyəydim

69.27. Onunla hər şey bitəydi

69.28. Var-dövlətimin faydası olmadı

69.29. Səltənətim əlimdən getdi

69.30. Yaxalayın və zəncirləyin

69.31. Cəhənnəmə atın!

69.32. Yetmiş arşın zəncirə keçirin

69.33. Allaha iman gətirmədi

69.34. Yoxsulu yedirtməyə çağırmadı

69.35. Burada sevimli qohumları yoxdur

69.36. Yeməyə də qanlı irindən başqa

69.37. Onu yalnız fasiqlər yeyərlər

69.38. And içirəm gördüklərinizə

69.39. Və görmədiklərinizə!

69.40. Bu, şərəfli Elçinin (s.ə.s) sözləridir

69.41. Şair sözü deyildir

69.42. Kahin sözü də deyildir

69.43. Aləmlərin Rəbbindən nazil edilmişdir.

69.44. Bəzi sözlər isnad etsəydi

69.45. Onun sağ əlindən tutar

69.46. Sonra şah damarını kəsərdik

69.47. Onu xilas edə bilməzdiniz

69.48. Təqvalılar üçün Nəsihət

69.49. Onu yalan sayanlar Bizə məlumdur

69.50. Bu – kafirlər üçün bəladır

69.51. Bu – yəqin bir həqiqətdir

69.52. Əzəmətli Rəbbini şərəfləndirir

70. Məaric surəsi ayələrinin şərhi

70.1. Soruşan soruşdu

70.2. Kafirlər üçün

70.3. Dərəcələr Sahibindən başqa

70.4. Sayı əlli min olan bir gün

70.5. Səbirli ol

70.6. Uzaq hesab edirlər

70.7. O – yaxındır

70.8. Göy ərimiş metala bənzədikdə

70.9. Dağlar yun kimi olacaq

70.10. Dost dostunun halını soruşmayacaq

70.11. Günahkar fidyə vermək istəyəcək

70.12. Zövcəsini və qardaşını

70.13. Nəslini

70.14. Bütün yer sakinlərini

70.15. Bu, həqiqətən, Cəhənnəm Odudur

70.16. Dərini başdan soyandır

70.17. üz çevirənləri çağırandır

70.18. Pul yığıb gizlədənləri də

70.19. İnsan hövsələsiz xəlq edilmişdir

70.20. Şər toxunduqda fəryad edir

70.21. Xeyir toxunduqda isə simicləşir

70.22. İbadət edənlərdən başqa

70.23. Namazlarını daima qılırlar

70.24. Mallarından hissə ayırırlar

70.25. Ehtiyacı olanlar üçün

70.26. Əvəz veriləcəyinə inananlardır

70.27. Rəbbin qarşısında zağ-zağ əsirlər

70.28. Rəbbin əzabı təhlükəsiz deyil

70.29. Hər şeydən qoruyurlar

70.30. Onlara görə qınanmazlar

70.31. Artığını istəyənlər həddi aşarlar

70.32. Əmanəti qoruyanlardır

70.33. Şahidlikdə möhkəmdirlər

70.34. Namazlarını qoruyurlar

70.35. Onlara Cənnətdə də ehtiram göstəriləcəkdir

70.36. Nə olub ki, sənə tərəf qaçırlar?

70.37. Sağdan, soldan – dəstə-dəstə

70.38. Onlar Nəim Cənnətinə düşəcəyinimi zənn edirlər

70.39. Əsla!

70.40. Şərqlərin və Qərblərin Rəbbinə and olsun!

70.41. Heç kim Bizə üstün gələ bilməz!

70.42. Qoy öz boşboğazlıqlarına dalsınlar

70.43. Həmin gün qəbirlərindən sürətlə çıxacaqlar

70.44. Baxışları yerə dikiləcək

71. Nuh surəsinin ayələrinin şərhi

71.1. Nuhu xalqının yanına göndərdik

71.2. Mən sizin nəsihətçinizəm

71.3. Allaha ibadət edin, mənə tabe olun

71.4. O, günahlarınızı bağışlayar və möhlət verər

71.5. Xalqımı gecə-gündüz dəvət etdim

71.6. Dəvətim yalnız onları qaçırtdı

71.7. Onlar inadkarlıq edirlər

71.8. Aşkar dəvət etdim

71.9. Sonra gizlicə bildirdim

71.10. Rəbbinizdən bağışlanma diləyin

71.11. Sizə bol yağış nazil edər

71.12. Sizə kömək edər

71.13. Niyə ehtiram göstərmirsiniz?

71.14. Axı O, sizi xəlq etmişdir

71.15. Məgər siz görmürsünüzmü

71.16. Ayı – nur etmiş, günəşi – çıraq

71.17. Sizi yerdən meydana gətirmişdir

71.18. Sonra sizi qaytaracaq

71.19. Yeri xalı etmişdir

71.20. Üstündə geniş yollarla gedəsiniz

71.21. Onlar mənə qulaq asmadılar

71.22. Ağır niyyət etmişdilər

71.23. Öz “ilahlarınızdan” əl çəkməyin

71.24. Onların çoxlarını azdırmışdılar

71.25. Suya qərq edildilər

71.26. Yer üzündə bir kafir belə saxlama!

71.27. Yalnız günahkarlar ve kafirlər törədəcəklər

71.28. Zalımlara həlakdan başqa bir şey artırma

72. Cin surəsinin ayələrinin şərhi

72.1. Bir-neçə cin demişlər: “Biz qəribə bir Quran eşitdik”

72.2. O, doğru yola yönəldir

72.3. Rəbbimizin əzəməti və cəlalı fövqəlalidir

72.4. Aramızdakı axmaq Allaha qarşı hədsiz sözlər söyləyirmiş

72.5. Biz zənn edirdik ki, nə insanlar, nə də cinlər Allah barədə yalan danışmaz

72.6. İnsan cinin himayəsini axtarırdı, lakin onların qorxusu artırılırdı

72.7. Cinlər də fikirləşirdilər ki, Allah kimisə diriltməyəcək

72.8. Biz göyə qalxdıqda aşkar etdik ki

72.9. Oradakı mövqelərdə oturardıq

72.10. Biz bilmirik ki

72.11. İçimizdə salehlər də var, onlardan aşağı olanlar da

72.12. Anladıq ki, yerdə Allahı aciz qoya bilmərik

72.13. Haqq təlimatı eşidən kimi, ona iman gətirdik

72.14. Aramızda müsəlmanlar da var, yolunu azanlar da

72.15. Yolunu azanlar Cəhənnəmdə odun olacaqlar

72.16. Onlar istədikləri qədər su içirdərdik

72.17. Rəbbinin Zikrindən üz döndərənləri

72.18. Məscidlər Allaha məxsusdur

72.19. Allahın qulu Ona dua edəndə onlar ətrafına yığışırdılar

72.20. Mən yalnız Rəbbimə dua edirəm

72.21. Sizə zərər vurmaq hakimiyyətinə malik deyiləm

72.22. Heç kim məni Allahdan qoruya bilməz

72.23. Yalnız Allahın vəhylərini təbliğ edirəm

72.24. Özlərinə vəd olunanı gördükdə

72.25. Sizə vəd olunanın tezliklə başlayacağını və ya ləngidiləcəyini bilmirəm

72.26. O – Qeybibiləndir

72.27. Razı qaldığı elçilərindən başqa

72.28. O, hər şeyin qədərini hesablamışdır

73. Müzəmmil surəsinin ayələrinin şərhi

73.1. Ey bürünmüş

73.2. Ayaq üstə keçir

73.3. Gecənin yarısını

73.4. Aramla quran oxu

73.5. Sənə ağır bir Söz nazil edəcəyik

73.6. Gecə yarısı oyandıqdan sonra

73.7. Gündüzlər çox məşğul olursan

73.8. Rəbbinin adını xatırla, Ona yönəl!

73.9. Ondan başqa ilah yoxdur!

73.10. Dediklərinə səbir et

73.11. Yalanlayanlarla Məni tək burax

73.12. Dərgahımızda buxov da var, Cəhənnəm də

73.13. Boğazda tıxanacaq qida və şiddətli iztirablar da

73.14. Dağlar qum yığınına dönəcək

73.15. Sizə də Elçimizi (s.ə.s) şahid göndərdik

73.16. Firon (L) o elçimizə (ə) itaətsizlik etdi

73.17. Körpələrin saçını ağardacaq Günə iman gətirmirsinizsə

73.18. Onda göy yarılacaq, Allahın vədi gerçəkləşəcək

73.19. Bu, bir Xatırlatmadır

73.20. Qurandan sizə asan gələni oxuyun

74. Müdəssir surəsinin ayələrinin şərhi

74.1. Ey örtünüb gizlənən

74.2. Qalx

74.3. Rəbbini ucalt!

74.4. Libasını təmizlə

74.5. Pisliklərdən çəkin

74.6. Yaxşılığı təmənna məqsədilə etmə

74.7. Rəbbinin xatirinə səbirli ol

74.8. Sura üfürülən

74.9. O gün – çətin Gündür

74.10. Kafirlər üçün asan olmayacaqdır

74.11. Məni yaratdığımla tək qoy

74.12. Ona çoxlu mal-mülk verdim

74.13. Yanındakı oğullarını da

74.14. Qarşısında geniş imkanlar açdım

74.15. Ümid edir ki, ona yenə artırım

74.16. Heç vaxt!

74.17. Onu sərt bir yoxuşa dırmaşdıracağam

74.18. O fikirləşib, qərara gəldi

74.19. Qəhr olsun!

74.20. O necə hesablamışdır

74.21. Fikrə getdi

74.22. Üzünü turşutdu

74.23. Geriyə dönüb, qürrələndi

74.24. Doğrusu, bu bir sehrdir

74.25. Bu – insan sözüdür

74.26. Onu Səqərə atacağam

74.27. Səqər nədir?

74.28. O nə rəhm edir, nə də buraxır

74.29. O, dərini yandırır

74.30. Üzərində 19 vardır

74.31. Odun sahiblərini mələklərdən etdik

74.32. And olsun aya!

74.33. Çəkilən gecəyə!

74.34. Açılan səhərə!

74.35. Bu, doğrudan da, böyük hadisə

74.36. xəbərdarlıqdır bəşəriyyətə

74.37. Sizdən irəli-geri getmək istəyənlərə

74.38. Hər kəs əldə etdiklərinin girovudur

74.39. Sağ tərəfə mənsub olanlardan başqa

74.40. Cənnət bağlarında soruşacaqlar

74.41. Günahkarlar haqqında

74.42. Sizi Cəhənnəmə gətirən nə idi?

74.43. Biz namaz qılanlardan deyildik

74.44. Kasıbları yedirtmirdik

74.45. Boşboğazlara qoşulurduq

74.46. Din gününü yalan sayırdıq

74.47. Yəqinlik bizə gələnədək

74.48. “Şəfaətçiləri” onlara fayda vermədi

74.49. Onlara nə olub ki, nəsihətdən üz döndərirlər

74.50. Hürkmüş vəhşi eşşəklər kimi

74.51. Aslandan qaçırlar

74.52. Özlərinə səhifələr əta edilməsini arzulayırlar

74.53. Əsla!

74.54. Əsla!

74.55. İstəyən, onu yadına sala bilər

74.56. Lakin Allah istəmədikcə, yada sala bilməzlər

75. Qiyamə surəsinin ayələrinin şərhi

75.1. Xeyr! Qiyamət gününə and içirəm!

75.2. Özünü qınayan nəfsə

75.3. İnsan elə zənn edir ki, Biz onun sümüklərini toplaya bilmərik

75.4. Biz onun barmaq izlərini də bərpa etməyə qadirik

75.5. Lakin insan bundan sonra da günah törətmək istəyir

75.6. Soruşur ki, Qiyamət nə vaxt başlayacaq?

75.7. Gözlər bərələ qalanda

75.8. Ay tutulanda

75.9. Günəş ayla birləşəndə

75.10. Həmin gün insan: “Hara qaçaq?” – deyəcək

75.11. Əsla! Sığınacaq olmayacaq!

75.12. Gedəcəyiniz yer – Rəbbinizin hüzurudur

75.13. Həmin gün insana nə etdikləri xəbər veriləcək

75.14. İnsan öz əleyhinə şahidlik edəcək

75.15. Özünü doğrultmağa çalışsa da

75.16. Onu yadda saxlamaq üçün dilini tərpətmə

75.17. Onu Biz oxudacağıq

75.18. Biz oxuyanda, sən də oxu

75.19. Onu Biz izah edəcəyik

75.20. Siz gəlib-gedəni sevirsiniz

75.21. Axirətə etinasızlıq göstərirsiniz

75.22. Bəzi üzlər parlayacaq

75.23. Rəbbinə baxacaqlar

75.24. Digər üzlər hüzünlü olacaq

75.25. Müsibətə uğradıqlarına əmin olacaqlar

75.26. O, onun körpücük sümüklərinə çatdıqda,

75.27. Ovsun oxuyan istəyəcək

75.28. Ayrılığın gəldiyinə əmin olacaq

75.29. Baldır baldıra dolaşanda

75.30. Onu Rəbbinin hüzuruna itələyə-itələyə aparacaqlar

75.31. O, iman gətirmədi, namaz qılmadı

75.32. Bunları yalan saydı

75.33. Təkəbbürlə ailəsinə döndü

75.34. Vay sənin halına

75.35. Bir də vay halına

75.36. O elə bilir ki, nəzarətsizdir

75.37. Məgər o, bir damcı deyildimi?

75.38. Qan laxtasına çevrildi, sonra da

75.39. Ondan erkək və dişi yaratdı

75.40. O (Pak və Müqəddəs), ölüləri diriltməyə qadir deyilmi

76. İnsan surəsinin ayələrinin şərhi

76.1. İnsanın məlum olmadığı

76.2. Qarışıq bir damladan yaratdıq

76.3. Ona doğru yol göstərdik

76.4. Kafirlərə zəncir, buxov, alovsaçan Od hazırlanıb

76.5. Kafur qatışdırılmış qədəhlər

76.6. Çeşmədən içib, onu istədikləri tərəfə yönəldəcəklər.

76.7. Nəzirlərini yerinə yetirir

76.8. Təamı miskinlərə yedizdirirlər

76.9. Allahın Üzü xatirinə yedizdiririk

76.10. Biz Rəbbimizdən və o Gündən qorxuruq

76.11. Allah onları o günün şərindən qoruyacaq

76.12. Səbirliliklərinə görə əvəzini verəcəkdir

76.13. Onlar taxtlarında dirsəklənəcəklər

76.14. Meyvələr tamamilə onların ixtiyarında olacaq

76.15. Gümüş qablar və büllur qədəhlər dolandırılacaq

76.16. Ölçülərə uyğun

76.17. Zəncəfil qatılmış badə

76.18. Səlsəbil adlandırılan çeşmədən

76.19. Ətraflarına mirvariyə bənzər yeniyetmələr dolaşacaqlar

76.20. Baxdıqda, orada bərəkət və səltənət görərsən

76.21. Əyinlərində atlazdan və zərxaradan libaslar olacaq

76.22. Bu – sizə verilən əvəz və təşəkkürdür

76.23. Quranı sənə hissə-hissə nazil etmişik

76.24. Rəbbinin hökmünə səbir et

76.25. Rəbbinin adını yad et

76.26. Gecələr də. Ona səcdə qıl

76.27. Bunlar yaxın olanı sevirlər

76.28. Onları xəlq edib, oynaqlarını möhkəmlətdik

76.29. İstəyənin Rəbbinin yolunu seçməsi asandır

76.30. Allah istəmədikcə, siz istəyə bilməzsiniz

76.31. O (Pak və Müqəddəs), istədiyinə rəhm edir

77. Mürsəlat surəsinin ayələrinin şərhi

77.1. And olsun göndərilənlərə

77.2. Şiddətlə əsənlərə

77.3. Geniş yayılanlara

77.4. Fərqləndirib ayıranlara

77.5. Nəsihət verənlərə

77.6. Üzrxahlıq üçün

77.7. Ancaq sizə vəd edilən

77.8. Ulduzlar sönəndə

77.9. Göy yarılanda

77.10. Dağlar ovulub səpələnəndə

77.11. Elçilərə vaxt təyin edildikdə

77.12. Hansı günədək ləngidilib

77.13. Fərqləndirmə gününədək

77.14. Fərqləndirmə günü nədir?

77.15. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.16. Əvvəlkiləri həlak etməmişdik?

77.17. Ardınca sonrakıları göndərdik

77.18. Günahkarlarla belə davranırıq

77.19. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.20. Sizi nifrətamiz mayedən xəlq etmədikmi?

77.21. Etibarlı yerdə yerləşdirmədikmi?

77.22. Məlum müddətədək

77.23. Sonra onun qədərini təyin etdik

77.24. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.25. Yeri toplanış məkanı etmədikmi?

77.26. Dirilər və ölülər üçün

77.27. Onun üstündə sarsılmaz dağlar ucaltmadıqmı?

77.28. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.29. Yollanın yalan saydığınızın yanına!

77.30. Üç şöbəli kölgəliyə girin

77.31. O, sərin deyil

77.32. Qəsr böyüklükdə qığılcımlar saçır

77.33. Sanki sarı dəvələrdir

77.34. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.35. O gün onlar danışmayacaqlar

77.36. Üzür istəməyə imkan verilməyəcək

77.37. Həmin gün vay halına yalan sayanların

77.38. Budur Fərqləndirmə günü

77.39. Fəndiniz varsa, Mənə qarşı işlədin

77.40. Həmin gün vay halına yalan sayanların

77.41. Təqvalılar kölgəliklərdə

77.42. Xoşladıqları meyvələr arasında

77.43. Nuşicanlıqla yeyib-için

77.44. Biz belə mükafatlandırırıq

77.45. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.46. Yeyin, bir az faydalanın

77.47. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.48. Rükuya gedin, deyəndə, rükuya getmirlər

77.49. Həmin gün vay halına yalan sayanların!

77.50. Bundan sonra siz hansı hekayətə inanacaqsınız

78. Nəbə surəsinin ayələrinin şərhi

78.1. Onlar nəyi soruşurlar

78.2. Əzəmətli bir xəbəri

78.3. Barəsində ixtilafda olduqlarını

78.4. Yox! Onlar biləcəklər

78.5. Onlar biləcəklər

78.6. Yeri yataq etmədikmi

78.7. Dağları isə dayaqlar

78.8. Sizi cüt xəlq etdik

78.9. Yuxunu istirahət üçün verdik

78.10. Gecəni örtük etdik

78.11. Gündüzü qazanc vaxtı

78.12. Üzərinizdə yeddisini ucaltdıq

78.13. Çıraq qoyduq

78.14. Bolluca su nazil etdik

78.15. Taxıl və bitkilər becərilməsi üçün

78.16. Sıx ağaclı bağlardan ötrü

78.17. Fərqlənmə günü təyin edilmişdir

78.18. Həmin gün sura üfürüləcək

78.19. Göy aralanıb qapılara çevriləcək

78.20. Dağlar hərəkətə gələcək

78.21. Cəhənnəm – pusqudur

78.22. Həddi aşanların qayıdış yeridir

78.23. Orada əsrlər boyu qalacaqlar

78.24. Sərinlik dadmayacaqlar

78.25. Yalnız qaynar su və irin

78.26. Bu, layiqli cəza olacaqdır

78.27. Onlar hesabat verəcəklərinə ümid etmirdilər

78.28. Ayələrimizi bacardıqca inkar edirdilər

78.29. Hər şeyin qədərini hesablamışıq və yazmışıq

78.30. Sizə əzabdan başqa heç nə artırmayacağıq

78.31. Təqvalıları xilas yeri gözləyir

78.32. Cənnət bağları və üzümlüklər

78.33. Dolu sinəli yaşıdları

78.34. Dolu qədəhlər

78.35. Orada yalan eşitməyəcəklər

78.36. Bu, Rəbbindən hədiyyə olacaqdır

78.37. Göylərin, yerin və aralarındakıların Rəbbindən

78.38. Həmin gün Ruh və mələklər səf-səf düzüləcəklər

78.39. Bu, haqq Gündür

78.40. Yaxın cəzanı nəzərinizə çatdırdıq

79. Naziat surəsinin ayələrinin şərhi

79.1. And olsun zorakılıqla siyirənlərə

79.2. And olsun rahatca çıxaranlara

79.3. And olsun çox sürətlə üzənlərə

79.4. İnamla ötüb keçənlərə

79.5. Hökümləri icra edənlərə

79.6. O gün sarsıdan sarsıdacaq

79.7. Ardınca daha bir sarsıntı olacaq

79.8. Ürəklər şiddətlə çırpınacaq

79.9. Baxışlar müti olacaq

79.10. Biz əvvəlki halımıza qayıdacağıq?

79.11. Çürümüş sümüklərə çevrildikdən sonra?

79.12. Bu – faydasız qayıdış olar

79.13. O, yalnız bir hayqırtı olacaq

79.14. Hamı torpağın üstünə çıxacaq

79.15. Musa (ə) haqqında hekayət çatıbmı?

79.16. Rəbbi Tuva vadisində ona (ə) müraciət etmişdi

79.17. Fironun (L) yanına get

79.18. De: “Təmizlənmək istəmirsən?”

79.19. Rəbbinə doğru yol göstərərəm

79.20. Böyük bir möcüzə göstərdi

79.21. O (L) isə bunu yalan saydı

79.22. Sonra üz döndərdi

79.23. Onlara ucadan müraciət etdi

79.24. Mən – sizin uca rəbbinizəm

79.25. Belə olduqda, Allah onu (L) cəzalandırdı

79.26. Bunda çəkinənlər üçün bir ibrət vardır

79.27. Sizi xəlq etmək çətin idi və ya göyu?

79.28. Qübbəsini qaldırıb, nizama saldı

79.29. Gecəsini qaranlıq etdi

79.30. Sonra O (Pak və Müqəddəs), yeri yarıb

79.31. Su və otlaqlar çıxartdı

79.32. Dağları bərkitdi

79.33. Sizə və mal-qaranıza fayda verdi

79.34. Böyük fəlakət gəldiyi zaman

79.35. İnsan etdiklərini yada salacaq

79.36. Cəhənnəm, görənlərə aydın görünəcək

79.37. Həddi aşanların

79.38. Dünya həyatını üstün tutanların

79.39. Sığınacağı Cəhənnəm olacaq

79.40. Ehtiraslarını özünə qadağan edənlərin

79.41. Sığınacağı isə Cənnət olacaq

79.42. Səndən o saat haqqında soruşurlar

79.43. Onu necə xatırlaya bilərsən?

79.44. Bu sonluğu yalnız Rəbbin bilir

79.45. Sən qorxanlar üçün xəbərdarlıq edənsən

79.46. Həmin gün onu görəndə cəmi bir-neçə saat qaldıqlarını zənn edəcəklər

80. Əbəsə surəsinin ayələrinin şərhi

80.1. Ovqatı təlx oldu

80.2. Ona (s.ə.s.) bir kor kişi yaxınlaşmışdı

80.3. Bəlkə o təmizlənəcəkdi

80.4. Nəsihəti xatırlayacaqdı və faydalanacaqdı

80.5. Ehtiyacı olmadığını qərara alana

80.6. Sən (s.ə.s) diqqət yetirdin

80.7. O təmizlənməsəydi sənə nə olacaqdı ki

80.8. Yanına həvəslə gələnə

80.9. Qorxana

80.10. Diqqət yetirmirsən

80.11. Bu, Nəsihətdir

80.12. Hər istəyən yadda saxlasın

80.13. O, kəramətli səhifələrdədir

80.14. Ucaldılmış və pak

80.15. Elçilərin əllərindədir

80.16. Şərəfli və itaətkarların

80.17. Qəhr olsun insan! Necə də naşükürdür!

80.18. Onu nədən xəlq etmişdir?

80.19. Nütfədən. Qədərini də yaratmışdır

80.20. Yolunu asanlaşdırmışdır

80.21. Sonra vəfat etdirib qəbrə qoymuşdur

80.22. İstədiyi vaxt dirildəcəkdir

80.23. O isə hələ də Allahın əmrini yerinə yetirməmişdir

80.24. İnsan yeməyinə baxsın

80.25. Bol leysan

80.26. Yerdə şırım açırıq

80.27. Taxıl əkirik

80.28. Üzüm və yonca

80.29. Zeytun və xurma

80.30. Sıx bağlar

80.31. Meyvə və otlar becəririk

80.32. Sizə və mal-qaranıza fayda versin

80.33. Qulaqbatırıcı Səs

80.34. Həmin gün insan qardaşını da atacaq

80.35. Anasını da, atasını da

80.36. Zövcəsini və oğullarını da

80.37. Çünki insanın başı özünə qarışacaq

80.38. Bəzilərinin üzü parıldayacaq

80.39. Güləcək və şadlanacaq

80.40. Başqa üzlər toz-torpaqlı olacaq

80.41. Onlar qaralacaqlar

80.42. Bunlar məhz kafirlər olacaqlar

81. Təkvir surəsinin ayələrinin şərhi

81.1. Günəşin büküləcəyi zaman

81.2. Ulduzların yerindən qopacağı

81.3. Dağlar hərəkətə gəldikdə

81.4. Dişi dəvələrin boğaz halda başsız buraxılacağı

81.5. Vəhşi heyvanların toplanacağı

81.6. Dənizlər alovlanacağı

81.7. Ruhlar birləşdiriləcəyi

81.8. Diri-diri basdırılanlardan soruşulacağı zaman

81.9. Hansı günaha görə öldürülüblər

81.10. Səhifələrin açılacağı

81.11. Göy siyrilib götürüləcəyi

81.12. Cəhənnəm alovlandırılacağı

81.13. Cənnət yaxınlaşdırılacağı zaman

81.14. Hər kəs biləcək ki, nə gətirmişdir

81.15. And içirəm görünüb geri çəkilənə

81.16. Axıb gedərək gizlənənə

81.17. Çökən gecəyə

81.18. Açılan zaman sübh çağına

81.19. Bu, alicənab Elçinin (ə) sözləridir

81.20. Ərşin yanında güc sahibinin

81.21. Etibarlının. Orada ona (ə)[1] itaət edirlər

81.22. Yoldaşınız cinli deyil

81.23. Onu aydın üfüqdə görmüşdür

81.24. Qeybi çatdırmaqda xəsislik etmir

81.25. Bu, şeytan sözü deyildir

81.26. Belə isə, siz hara gedirsiniz

81.27. Bu, Xatırlatmadır

81.28. Doğru yolla getmək istəyənlərə

81.29. Allah istəmədikcə, siz istəyə bilməzsiniz

82. İnfitar surəsinin ayələrinin şərhi

82.1. Göy yarılacağı

82.2. Ulduzlar səpələnəcəyi

82.3. Dənizlər qarışacağı

82.4. Qəbirlər çevriləcəyi zaman

82.5. Hər kəs nə törətdiyini biləcək

82.6. Səni Rəbbin barədə aldadan nədir?

82.7. Axı O (Pak və Müqəddəs), səni xəlq etmişdir!

82.8. Səni istədiyi kimi tərtib edib

82.9. Siz dini yalan sayırsınız

82.10. Həqiqətən, üzərinizdə mühafizəçilər var

82.11. Alicənab mirzələr

82.12. Nə etdiklərinizi bilirlər

82.13. Dindarlar Səadətdə olacaqlar

82.14. Günahkarlar Cəhənnəmdə

82.15. Ora Qiyamət günü girəcəklər

82.16. Bundan qaçına bilməyəcəklər

82.17. Nə biləydin Din günü nədir?

82.18. Nə biləydin Din günü nədir?

82.19. Həmin gün heç kim heç kimə kömək edə bilməz

83. Mütəffifin surəsinin ayələrinin şərhi

83.1. Vay halına çəkidə və ölçüdə aldadanların!

83.2. Aldıqda, tam ölçməyi tələb edərlər

83.3. özləri ölçdükdə və ya çəkdikdə, ziyan vurarlar

83.4. Dirildiləcəklərini düşünmürlər?

83.5. Əzəmətli bir gündə

83.6. İnsanlar Rəbbi hüzurunda dayanacaqlar

83.7. Fasiqlərin kitabı Siccindədir

83.8. Nə bilirsən Siccin nədir

83.9. Aydın yazılmış bir kitab

83.10. Vay o günü yalan sayanın halına

83.11. Din gününü

83.12. Onu günahkar yalan sayır

83.13. Ayələrimizi oxuduqda, “əfsanədir”, - deyir

83.14. Onların ürəkləri bürünmüşdür

83.15. Onlarla Rəbbi arasında pərdə olacaq

83.16. Cəhənnəmə düşəcəklər

83.17. Budur sizin yalan saydığınız

83.18. Salehlərin kitabı İlliyunda olacaq

83.19. Nə biləydin İlliyun nədir?

83.20. O – yazılı bir kitabdır

83.21. Ona, yaxınlaşdırılmışlar şahiddir

83.22. Dindarlar Səadətə qovuşacaq

83.23. Taxtlarında seyrə dalacaqlar

83.24. Üzlərində parıltı

83.25. Möhürlü şərabdan içirdiləcək

83.26. Möhürü müşk olacaqdır

83.27. Təsnimlə qarışdırılmışdır

83.28. Yaxınların çeşməsindən

83.29. Günahkarlar iman gətirənlərə gülürdülər

83.30. Yanlarından keçəndə göz vururdular

83.31. Şad qayıdırdılar

83.32. Bunlar zəlalətə düşüblər

83.33. Onlar nəzarətçi göndərilməmişdilər

83.34. Həmin gün iman gətirənlər kafirlərə güləcək

83.35. Taxtlarında seyr edəcəklər

83.36. Kafirlərin alacaqları əməllərinə görədir

84. İnşiqaq surəsinin ayələrinin şərhi

84.1. Göy yarılacağı

84.2. İtaət edəcəyi zaman

84.3. Yer yayılıb düm-düz ediləcəyi

84.4. Boşalacağı

84.5. Rəbbinə layiqincə itaət edəcəyi zaman

84.6. Onunla görüşəcəksən

84.7. Kitabı sağ əlinə verilənin

84.8. Hesabı asan olacaq

84.9. Ailəsinin yanına qayıdacaq

84.10. Kimə kitabı arxadan verilsə

84.11. Ölüm istəyər

84.12. Oda girər

84.13. Ailəsi arasında sevinirdi

84.14. Güman edirdi ki, geri qayıtmayacaq

84.15. Rəbbi onu görürdü

84.16. And içirəm şəfəqə

84.17. Gecəyə və topladıqlarına

84.18. Bədirlənmiş aya

84.19. Haldan-hala düşəcəksiniz

84.20. Bəs niyə iman gətirmirlər?

84.21. Quran oxunanda səcdə qılmırlar?

84.22. Kafirlər bunu yalan sayırlar

84.23. Nəyi gizlətdiklərini Allah yaxşı bilir

84.24. Onları sarsıdıcı əzabla müjdələ

84.25. İmanlılardan başqa

85. Buruc surəsinin ayələrinin şərhi

85.1. And olsun bürclər sahibi göyə!

85.2. Vəd edilmiş Günə

85.3. Şahidlik edənə

85.4. Xəndək əhli öldürüldü

85.5. Odunla alışdırılmış odda

85.6. Xəndəyin ətrafında oturub

85.7. Möminlərə törətdiklərinə şahidlik edirdilər

85.8. Onlardan qisas alırdılar

85.9. Hakimiyyət ona məxsusdur!

85.10. Möminləri fitnəyə salıb, sonra tövbə etməyənlər – Cəhənnəm

85.11. İman gətirənlərə - Cənnət bağları

85.12. Rəbbinin əzabı çox sərtdir

85.13. O (Pak və Müqəddəs), başlayır və təkrarlayır

85.14. Bağışlayandır, Sevəndir

85.15. Ərşin Sahibidir

85.16. İstədiyini edəndir

85.17. Qoşunlar haqqında rəvayətlər

85.18. Firon (L) və Səmudlular haqqında

85.19. Kafirlər bunu yalan sayırlar

85.20. Allah isə onları əhatə edir

85.21. Bu Şanlı Quran

85.22. Mühafizəolunan Səhifələrdədir!

86. Tarik surəsinin ayələrinin şərhi

86.1. And olsun səmaya, gecə müsafirinə!

86.2. Sən gecə müsafirini haradan biləydin

86.3. O – dəlib keçən ulduzdur

86.4. Nəzarətçisiz olan kimsə yoxdur

86.5. Qoy insan nədən xəlq edildiyinə baxsın

86.6. Süzülən mayedən

86.7. Onurğa və döş qəfəsi arasından çıxır

86.8. O (Pak və Müqəddəs), onu qaytarmağa qadirdir.

86.9. Həmin gün sirlər bəlli olacaq

86.10. Yardımçısı olmayacaq

86.11. And olsun qaytaran səmaya

86.12. Yarılan yer üzünə

86.13. Bu – fərqləndirən Sözdür

86.14. Zarafat deyil!

86.15. Onlar fitnə salmaq istəyirlər

86.16. Mən də fitnəylə cavab verəcəyəm

86.17. Sən kafirlərə möhlət ver, bir az da döz!

87. Əla surəsinin ayələrinin şərhi

87.1. Rəbbinin adını şərəfləndir

87.2. O (Pak və Müqəddəs), hər şeyi xəlq edib, formalaşdırıb

87.3. O (Pak və Müqəddəs), qədəri müəyyənləşdirib

87.4. O (Pak və Müqəddəs), otlaqlar becərtmiş

87.5. Sonra onları çör-çöpə çevirmişdir

87.6. Oxudacağıq və unutmayacaqsan

87.7. Allahın istədiyindən başqa

87.8. Ən asan olanı sənə müyəssər edəcəyik

87.9. Nəsihəti, faydası olduqda ver

87.10. Nəsihəti çəkinən qəbul edər

87.11. Ondan ən bədbəxt olan yayınar

87.12. O, böyük bir Oda düşər

87.13. Orada nə ölər, nə də yaşayar

87.14. Təmizlənən uğur qazanmışdır

87.15. Rəbbini xatırlayıb, namaz qılan

87.16. Dünya həyatına üstünlük verirsiniz

87.17. Axirət həyatı daha gözəl və sürəklidir

87.18. Bu, əvvəlki səhifələrdə də var idi

87.19. İbrahimin (ə) və Musanın (ə) səhifələrində

88. Ğaşiyə surəsinin ayələrinin şərhi

88.1. Çülğalayanın hekayəti

88.2. Həmin gün bəzi üzlər zillətə bürünəcək

88.3. Əldən düşəcəklər

88.4. Qızğın Oda düşəcəklər

88.5. Onlara qaynar çeşmədən içirdiləcək

88.6. Yeməyə zəhərli tikanlar veriləcək

88.7. Onlar aclıqdan xilas etməz

88.8. Digər üzlər sevinəcək

88.9. Səylərindən məmnun qalacaqlar

88.10. Cənnət bağlarında

88.11. Boş danışıqlar eşitməyəcəklər

88.12. Orada axan çeşmə vardır

88.13. Yüksək taxtlar

88.14. Qədəhlər düzülmüş

88.15. Balışlar yan-yana qoyulmuş

88.16. Xalçalar döşənmişdir

88.17. Görmürlər ki, dəvələr necə xəlq edilib!

88.18. Göy necə ucaldılıb!

88.19. Dağlar necə sancılıb!

88.20. Yer necə döşənibdir!

88.21. Sən xatırlat!

88.22. Hakimiyyətə malik deyilsən

88.23. İman gətirməyənləri

88.24. Allah böyük əzaba məruz qoyacaq

88.25. Onlar Bizə qaytarılacaqlar

88.26. Sonra onlarla hesablaşmaq Bizə aiddir

89. Fəcr surəsinin ayələrinin şərhi

89.1. And olsun sübhə!

89.2. Gecəyə!

89.3. Cütə və təkə!

89.4. Keçən gecəyə!

89.5. Ağlı olan üçün bu andlar kifayət deyilmi?

89.6. Görmədin ki, Rəbbin adlara nə etdi

89.7. Sütunlar sahibi İrəmə

89.8. Şəhərlər arasında bənzəri olmayan

89.9. Vadidə qayalıqları oyub ev tikən Səmudlular

89.10. Payalar sahibi

89.11. Onlar həddi aşırdılar

89.12. əksəriyyəti şərəfsizlik edirdilər

89.13. Rəbbin onlara əzab qamçısı göndərdi

89.14. Sənin Rəbbin – pusqudadır

89.15. Rəbb insanı sınamaq üçün mərhəmət göstərir

89.16. O (Pak və Müqəddəs), onu sınadıqda

89.17. Siz yetimə hörmət etmirsiniz

89.18. Kasıbı yedirtməyə çalışmırsınız

89.19. Mirası acgözlüklə yeyirsiniz

89.20. Var-dövlətə hərissiniz

89.21. Yer üzü toza çevrildikdə

89.22. Rəbbin mələklərlə gəldikdə

89.23. O gün Cəhənnəmi gətirəcəklər

89.24. O, deyəcəkdir

89.25. Həmin gün kimsə Onun kimi əzab verməyəcək

89.26. Kimsə Onun kimi buxovlamayacaqdır

89.27. Əmin-amanlıq içində olan

89.28. Məmnun halda Rəbbinə qayıt!

89.29. Qullarımın sırasına daxil ol!

89.30. Cənnətimə gir!

90. Bələd surəsinin ayələrinin şərhi

90.1. Bu şəhərə and olsun!

90.2. Sən də bu şəhərdə məskunsan

90.3. Valideynə və övladına and olsun!

90.4. Biz insanı məşəqqət içində yaratdıq

90.5. Doğrudanmı o elə zənn edir ki

90.6. O deyir: “Mən malımı məhv etdim”

90.7. O güman edir ki, kimsə onu görmür?

90.8. İki gözü ona Biz verməmişikmi?

90.9. Dil və iki dodaq?

90.10. Ona iki yol göstərməmişdikmi?

90.11. Lakin o, sərt yoxuşu aşmaq istəmədi

90.12. sən nə bilirsən ki, sərt yoxuş nədir

90.13. Bu – qulun xilası

90.14. Aclıq günündə yedizdirməsidir

90.15. Qohumlarından olan yetimi

90.16. Yerdə sürünən yetimi

90.17. Bundan sonra isə

90.18. Onlar sağ tərəf insanlarıdır

90.19. Ayələrimizə iman gətirməyənlər - sol tərəf insanlarıdır

90.20. Od onların üstündə qapanacaq

91. Şəms surəsinin ayələrinin şərhi

91.1. And olsun Günəşə!

91.2. Onu izləyən Aya!

91.3. Onu aydınlaşdıran gündüzə!

91.4. Onu gizlədən gecəyə!

91.5. Göyə və onu İnşaedənə!

91.6. Yerə və onu Yayana!

91.7. Nəfsə və onu Kamilləşdirənə!

91.8. Təqvalılıq Təlqinedən

91.9. Onu təmizləyən

91.10. Kim onu gizlətmişsə

91.11. Səmudlular yalançı saydılar

91.12. Onların ən uğursuzu ayağa qalxdı

91.13. Allahın dəvəsini qoruyun

91.14. Onlar qəzəblənib dəvəni kəsdilər

91.15. Nəticəsindən ehtiyat etmirdi

92. Leyl surəsinin ayələrinin şərhi

92.1. And olsun gecəyə örtdüyü zaman

92.2. Gündüzə aydınlandığı zaman

92.3. Kişini və qadını Yaradana!

92.4. Səyləriniz müxtəlifdir

92.5. Kim ki, təqvalıdır

92.6. Kim ki, yaxşını təsdiq edir

92.7. Yolunu yüngülləşdirərik

92.8. O kəs ki, xəsis idi

92.9. Ən yaxşını yalan sayırdı

92.10. Yolunu ağır tərəfə asanlaşdırarıq

92.11. Malı fayda verməyəcək

92.12. Doğru yola yönəltməkdir

92.13. Axirət də Bizimdir

92.14. Oddan xəbərdar etdim

92.15. Bədbəxtlər girəcək

92.16. Üz çevirənlər

92.17. Təqvalı uzaq olacaq

92.18. Paylayıb təmizlənən

92.19. Əvəz istəməməklə yaxşılıq

92.20. Rəbbinin Üzü xatirinə

92.21. Mütləq qane edilər

93. Duha surəsinin ayələrinin şərhi

93.1. And olsun səhərə!

93.2. Sakitləşən gecəyə

93.3. Rəbbin tərk etməmişdir

93.4. Axirət sənə dünyadan xeyirlidir

93.5. Sənə ehsan verəcək

93.6. Səni yetim ikən tapıb

93.7. Yolunu itirmiş tapdı

93.8. Kasıb tapıb, zənginləşdirdi

93.9. Buna görə yetimi

93.10. Dilənçini də

93.11. Rəbbinin nemətindən xəbər ver

94. İnşirah surəsinin ayələrinin şərhi

94.1. Sənin köksünü açmadıqmı?

94.2. Götürmədikmi yükünü?

94.3. Sənin belini bükəni

94.4. Şan-şöhrətini ucaltmadıqmı?

94.5. Hər ağırlıqdan sonra asanlıq

94.6. Hər ağırlıqdan sonra asanlıq

94.7. Bir işi bitirən kimi, digərinə başla

94.8. Rəbbinə yönəl!

95. Tin surəsinin ayələrinin şərhi

95.1. And olsun əncirə və zeytuna!

95.2. Sina dağına!

95.3. Bu təhlükəsiz şəhərə!

95.4. İnsanı gözəl simada xəlq etdik

95.5. Sonra aşağıların aşağısına

95.6. İman gətirənlərdən başqa

95.7. Dini yala saymağa məcbur edən

95.8. Allah Fövqəlmüdrik Hakim deyilmi

96. Ələq surəsinin ayələrinin şərhi

96.1. Rəbbinin adı ilə oxu

96.2. İnsanı qan laxtasından

96.3. Oxu!

96.4. Qələmlə öyrətmişdir

96.5. İnsana bilmədiyini öyrətmişdir

96.6. İnsan həddini aşır

96.7. Ehtiyacı olmadığını zənn edir

96.8. Qayıdışım Rəbbinədir

96.9. Gördünmü o yayındıranı?

96.10. Qul namaz qılarkən

96.11. O doğru yoldadırsa

96.12. Təqvalılığa dəvət edirsə

96.13. O üz döndəribsə,

96.14. Bilmir ki, Allah onu görür?

96.15. Əl çəkməsə Biz onun kəklindən tutarıq

96.16. Günahkar kəklindən

96.17. Qoy o öz dəstəsini çağırsın

96.18. Biz də Cəhənnəm gözətçilərini

96.19. Səcdə qılıb yaxınlaş!

97. Qədr surəsinin ayələrinin şərhi

97.1. Onu Qədr gecəsi nazil etdik

97.2. Qədr gecəsi nədir

97.3. Min aydan xeyirlidir

97.4. Mələklər və Ruh orada nazil olarlar

97.5. O, sübhədək təhlükəsiz olur

98. Beyyinə surəsinin ayələrinin şərhi

98.1. Kitab əhlindən olan kafirlər

98.2. Pak səhifələr oxuyan

98.3. Onlar haqq yazılardan ibarətdir

98.4. Dəlil gəldikdən sonra parçalandılar

98.5. Onlara əmr olunmuşdu ki

98.6. Onlar məxluqatın ən şərliləridir

98.7. İman gətirənlər ən yaxşılardır

98.8. Onlara veriləcək əvəz – Ədəm bağlarıdır

99. Zəlzələ surəsinin ayələrinin şərhi

99.1. Sarsıntılardan lərzəyə gələndə

99.2. Öz yükünü püskürəndə

99.3. İnsan soruşanda

99.4. O, öz xəbərlərini danışacaq

99.5. Ona Rəbbi təlqin edəcəkdir

99.6. İnsanlar dəstə-dəstə çıxacaqlar

99.7. Ən kiçicik yaxşılıq

99.8. Ən kiçicik pislik

100. Adiyat surəsinin ayələrinin şərhi

100.1. And olsun çapanlara!

100.2. Qığılcım saçanlara!

100.3. Basqın edənlərə

100.4. Toz buludu qaldırıb

100.5. Düşmənin mərkəzinə soxulurlar

100.6. İnsan Rəbbinə qarşı nankordur

100.7. O Özü buna Şahiddir.

100.8. Nemətləri coşqunluqla sevir

100.9. Qəbirlərdəkilər çıxarılıb atılanda

100.10. Köksdəkilər aşkar ediləndə

100.11. Rəbbi onlardan xəbərdar olacaqdır

101. Qariyə surəsinin ayələrinin şərhi

101.1. Böyük Fəlakət!

101.2. O nədir?

101.3. Sən haradan biləydin?

101.4. Səpələnmiş pərvanələr kimi

101.5. Daranmış yuna bənzəyəcəklər

101.6. Kimin Tərəzisinin gözü ağır gəlsə

101.7. Razı qalacağına nail olar

101.8. Kiminki yüngül gəlsə

101.9. Anası – Uçurum olar

101.10. Nə biləydin ki, bu nədir

101.11. Qızmar Oddur

102. Təkasur surəsinin ayələrinin şərhi

102.1. Çoxluğa can atma

102.2. Artıq qəbirləri ziyarət edirsiniz

102.3. Siz tezliklə biləcəksiniz!

102.4. Siz tezliklə biləcəksiniz!

102.5. Yəqinliklə bilsəydiniz

102.6. Cəhənnəmi mütləq görəcəksiniz

102.7. Görüb əmin olacaqsınız

102.8. Nemətlərə görə sorğuya çəkiləcəksiniz

103. Əsr surəsinin ayələrinin şərhi

103.1. Ərşə and olsun!

103.2. Hər insan zərər içindədir

103.3. İman gətirənlərdən başqa

104. Hüməzə surəsinin ayələrinin şərhi

104.1. Vay halına qeybət edənin

104.2. O kəs ki, var-dövlət toplayır və sayır

104.3. Elə bilir ki, onu əbədiləşdirəcək

104.4. Onu Sarsıdıcı Oda atacaqlar

104.5. Nə bilsin ki, Sarsıdıcı Od nədir

104.6. Allahın qaladığı Oddur

104.7. Qalxıb ürəklərə çatacaq

104.8. O, üstlərində qapanacaqdır

104.9. Yüksək sütunlarla

105. Fil surəsinin ayələrinin şərhi

105.1. Görmədin fil sahibləri ilə nə etdi?

105.2. Onların fitnələrini boşa çıxartdı

105.3. Üstlərinə qatar-qatar quşlar göndərdi

105.4. Üstlərinə daş yağdırdılar

105.5. Tapdanmış sünbülə döndülər

106. Qureyş surəsinin ayələrinin şərhi

106.1. İttifaqı xatirinə

106.2. Onların birləşməsi üçün

106.3. Evin Rəbbinə ibadət etsinlər

106.4. Onları qorxudan xilas etmişdir

107. Məun surəsinin ayələrinin şərhi

107.1. Dini yalan sayanı gördünmü?

107.2. Yetimi qovandır

107.3. Yoxsulu yedirtməyi təşviq etməz

107.4. Vay halına namaz qılanların ki

107.5. Namazlarına etinasız yanaşırlar

107.6. İkiüzlülük edirlər

107.7. Cüzi bir şeyi verməkdən qaçırlar

108. Kövsər surəsinin ayələrinin şərhi

108.1. Sənə Kövsər əta etdik

108.2. Qurban kəs

108.3. Sənə nifrət bəsləyən özü övladsızdır

109. Kafirun surəsinin ayələrinin şərhi

109.1. De: “Ey kafirlər”

109.2. Sizin ibadət etdiyinizə mən ibadət etmərəm

109.3. Siz də mənim İbadətetdiyimə ibadət etmirsiniz

109.4. Mən ibadət etdiyinizə ibadət etmərəm

109.5. Siz də mənim İbadətetdiyimə

109.6. Sizin öz dininiz, mənim də öz Dinim var

110. Nəsr surəsinin ayələrinin şərhi

110.1. Allahın köməyi gəldikdə

110.2. İnsanların dəstə-dəstə gəldiklərini gördükdə

110.3. Rəbbini həmd ilə şərəfləndir!

111. Məsəd surəsinin ayələrinin şərhi

111.1. Əbu Ləhəbin əli qurusun!

111.2. Var-dövləti onu xilas etmədi

111.3. O, alovsaçan Oda düşəcəkdir

111.4. Odun daşıyan arvadı da

111.5. Boynunda hörülmüş kəndir olacaq

112. İxlas surəsinin ayələrinin şərhi

112.1. O – Vahid Allahdır!

112.2. Heç nəyə möhtac deyil!

112.3. Nə doğmuş, nə də doğulub

112.4. Bənzəri yoxdur!

113. Fələq surəsinin ayələrinin şərhi

113.1. Sübhün Rəbbinə sığınıram

113.2. Xəlq etdiyinin şərindən

113.3. Çökən qaranlığın şərindən

113.4. Həsəd çəkənin şərindən

114. Nas surəsinin ayələrinin şərhi...............................................................

114.1. Sığınıram insanların Rəbbinə!

114.2. İnsanların Hökmdarına!

114.3. İnsanların İlahına!

114.4. Vəsvəsə verənin şərindən

114.5. İnsanların köksünə vəsvəsə salır

114.6. Cinlərdən də olur, insanlardan da..........................................................

    

    

TƏRCÜMƏÇİNİN YEDDİNCİ CİLDƏ

ÖN SÖZÜ

Allahın adı ilə!

Hörmətli Oxucu! Nəhayət Allahın mərhəməti və hidayəti sayəsində mən, altı il bundan əvvəl ilk cildinin tərcüməsinə başladığım Əbdürrəhman ibn Nasir əs-Səədinin “Səxavətli və Mərhəmətli Allahdan gələn asanlaş­dır­ma” adlı Quran Təfsirinin sonuncu hissəsini – yeddinci cildini ana dilimiz olan Azərbaycan dilinə, Rəbbin köməyi ilə, tam çevirib yekun­laş­dırdım. Həmd olsun Fövqəluca Allaha ki, Azərbaycan xalqına bu xidməti göstərməyi mənə nəsib etdi!

Fövqəlqüdrətli və Müdrik Allah hər şeyə qadirdir və yenil­məz qüdrət Sahibidir. Onun, istədiyi quluna iltifat göstərib, onu uğura nail etməsi Öz Əlindədir. O (Pak və Müqəddəs), istədiyi günahkar qulunu da hər hansı nailiyyətlərdən məhrum etməkdən çəkinməz, çünki O (Pak və Müqəddəs), Mütləq Ədalət təcəssümü­dür və qullarına onla­rın üstün əməllərinə müvafiq olaraq, həm bu dünyada, həm də ölümdən sonra ədalətli Əvəzverəndir.

Sonra, hörmətli Oxucu, bu sonuncu cildə qısa və öncəkilər­dən fərqli bir önsöz yazmaq niyyətindəyəm, çünki bir sıra özəl­liklərin olması, o cümlədən müasir Azərbaycan dilinə belə bir samballı və fundamental əsərin çevrilməsi, doğrudan da məsuliy­yətli bir işdir və onu beləcə başa vurub, siz əzizlərimə oxunaqlı şəkildə çatdırmaq üçün çağdaş dilimizin söz xəzinəsindən baca­rıqla yararlanmaq, onun incilərini dinimizin və dilimizin qanuna­uy­­ğunluqlarına müvafiq olaraq layiqincə istifadə etmək və bütün bunları Fövqəluca Allahın Kitabının çox dəyərli Şərhinin şərəflən­di­ril­məsi məqsədinə yönəl­dilməsi niyyəti ilə çalışmağı, əgər mən uğurla sona çatdıra bilmişəmsə, deməli bunda Öz quluna göstər­diyi lütüfkarlığına görə həyatım boyu yalnız Əzəmətli və Rəhmli Allaha şükür və minnətdarlıq etməliyəm. Həmd olsun Böyük Allaha! Xəlq etdiyi möcüzələrinə görə!

Təfsiri diqqətlə və düşünərək oxuyan bacı və qardaşlar gö­rəcəklər ki, bu gözəl əsərin hər bir sonrakı hissəsi əvvəlkindən bir sıra yönləri ilə fərqlənir. Ən başlıca fərq tərcüməmin dili, istifadə etdiyim istilahlar və ən vacib olanı isə Allahın gözəl ad və si­fətlərinin ana dilimizdə yeni ifadələrinin tapıntıları ilə bağlıdır. Əlbəttə, bu yeniliklərin əhəmiyyəti, ilk növbədə, zəru­riyyətdən doğmuşdur. Təəssüflə qeyd etməliyəm ki, günümüzədək Allahın ad və sifətlərinin saf Azərbaycan dilində ifadə olunması yalnız qismən həyata keçi­rilmiş və onların çoxu, demək olar ki, ərəb-fars ibarələri ilə ifadə edilmiş, geniş müsəlman xalq kütləsi üçün tam anlaşıqlı olmamışdır. Götürək elə Allahın “Uca” formatında isti­fadə olunan sifətini (Leyl, 18; Əla, 1 və digər ayələrdə). Amma bun­ların heç birində, sadəcə, “ucalıqdan” deyil, misilsiz, mütləq və fövqəl yüksəklikdən bəhs edildiyi, bütün belə ayələrdə Onun hər cür yüksəkliklərin fövqündə olduğunu bildirdiyi halda, tər­cüməçi necə olur ki, çox vaxt lap kiçik hərflə “uca Allah” ya­zır?! Məhz bunları təhlil edərək, mən “uca” sözünü, Allahın izni ilə, “Fövqəluca” kimi mütləq ifadə ilə vermişəm. Şərhdə işlədilən digər “yeni” istilahlar da bu qəbildəndir.

Altıncı ciliddə verdiyim bir səhifəaltı qeydimi, maraqlı və ibrətamiz olduğu üçün burada verirəm: “Təəssüflər olsun ki, bu açıq və aydın ayənin (“Bu doğrudan da böyüklərdən biridir”) mənasının Azərbaycan dilinə edilmiş Quran tərcümələrində açıq-aşkar təhrifə yol ve­rilmişdir – bir çeviridə “(Cəhənnəm) böyük bəlalardan biridir”, bir digərində isə “Doğrudan da o Cəhən­nəm ən böyük fəlakətdir” kimi “tərcümə” edil­miş­dir. Mən Quranın otuza yaxın türk dilinə çevrilmiş tər­cümələrini araş­dırdıqda, bunların böyük əksəriyyəti 19 əvəzinə, Cə­hən­­nə­min nəzərdə tutulduğu fərz edilərək çevrilmiş, ancaq ingilis dilinə çe­vrilən iki tərcümədə bu ayəni çevirənlər “Cəhənnəm” ifadəsindən uzaq olmuşlar. Görünür ana dilimizdəki tərcümələr də yanılmış­ların tək­rar edilməsindən qaçına bilmə­mişlər. F.S.” Gördüyünüz kimi, mənə müraciət edən müsəlman qardaş­lar Quran ayəsinin təhrif olun­muş son dərəcə əhəmiyyətli mənasına dəyər ver­məkdənsə, mə­nim, türk qardaşlarımız olan tərcüməçilərin, guya hamısının “cə­hənnəmlik” olduqlarını iddia etdiyimi bildirdikdə, onlara sadəcə anlatdım ki, qardaşlar yanılmışlar. Mənim qeydimdə yalnız “C­ə­hən­nəm” sözü nəzərdə tutul­muşdur və buna görə də o, dırnaqlar arasında verilmişdi. Belə hallar istənilən əsəri diqqətsiz oxuyan və onun əsil mahiyyətini anlamayaraq, üçüncü dərə­cəli məsələlərə “prinsipial” yanaşanların əksəriyyəti ilə baş verə bilər. Qaçın­maq lazımdır.

Nəhayət, bu son ciliddə bir özəlliyi də oxucuların, o cümlə­dən, tərcümə işi ilə maraqlananların nəzərinə çatdırmaq istəyirəm ki, Müdrik Allahın Quranda nazil etdiyi surə və ayələrin sıra sayları qırılmaz riyazi vəhdət təşkil edir. Məhz bu baxımdan, ayələrin ərəb dilindən tərcümə edilməsi zamanı milli dillərdə bu vəhdəti saxlamaq mümkünsüzdür. Çünki burada nəinki sıra saylarının ayə sayları ilə bağlılığı, həm də hər ayrıca sözün öz özəl xü­su­siyyətləri, qarşılıqlı əlaqələri və batini ifadələrinin olması ehtimalı çox yüksəkdir. Bunların bir qismi Quranın özünümühafizəsi ilə bağlı olsa da, bundan başqa Allahın nəzərdə tuta biləcəyi digər möcü­zə­lərin olmasını istisna etmək olmaz. Gəldiyim nəticə budur ki, milli səviyyədə xalqın istifadə edilməsi üçün Allahın Kitabı tək-tək insanlar tərə­fin­dən deyil, məhz müsəlman alimlərin-dilçilərin yüksək hazırlıqlı mütəxəssislərinin iştirakı ilə hər hansı dilə tərcü­mə edilməlidir. Təbii ki, təklikdə bu işi görənlərin də Allahın yanında mü­va­fiq mükafatı olmamış deyil.  

Bu ön sözdə qeyd olunası məqamlardan biri də əvvəlki cilidlərə nisbətən, bu hissədə şərh edilən surələrin ən çox – 75 ədəd olmasıdır. Bu özəllik mündəricata da xeyli təsir göstər­miş­dir. Bu, çoxsaylı ayələri və onların şərhlərini səhifələrdə tapmağı olduqca asanlaşdırır. Ayələrin mündəricatdakı başlıqları bəzən ayədən götürülmüş sözlər, bəzən ayənin məzmununu müəyyən qədər ifadə edən anlayışlar təşkil edir və bunlar bu formatda maraq do­ğurması üçün verilmişdir.

Qeydlərimin sonunda bu tərcüməmin gerçəkləşdirilməsində öz imkan­larını əsirgə­məmiş insanları yad etmək istəyirəm. Belə ki, bu Təfsirin rus dilindən tərcüməsinə başlarkən, qardaşımız Elmir Quli­yev təmənnasız olaraq, özünün ərəb dilindən ruscaya çevir­diyi Təfsi­rinin elektron variantını mənə göndərməklə, işimi xeyli səmərəliləş­dirmişdir. Allahdan ona can sağlığı və onun insanlar üçün çox faydalı yaradıcılığını davam etdirməkdə Öz hidayətini bundan sonra da əsirgəməməsini arzu edirəm. Əlixan Müsayev qardaş da mənə Quranın ərəb dilində elektron variantını göndər­mişdi ki, bu mənim üçün xeyli faydalı oldu. Ona da Allahdan bundan sonrakı səmərəli yaradıcılığında kömək et­məsini diləyi­rəm. Təfsirin üzərində işləyərkən bir sıra qardaşlar mənə mənəvi dayaq olmuşlar. Qardaşım Rövşən Nadir oğlu Hüseynov məslə­hətlərini məndən əsirgəməmişdir. Allah onları Öz Əbədi Səadə­ti­nə qovuşdursun.

Böyük islam alimlərinin bu Təfsirin müxtəlif nəşrlərinə yaz­dıq­ları təqdimatlarında bəyan etdikləri kimi, Quranın Qiyamətə qə­­dər oxunacaq ən yaxşı şərhlərindən biri olan “Səxavətli və Mərhəmət­­li Allahdan gələn asanlaşdırma” adlı əsərin ayrı-ayrı his­sə­lərinin işıq üzü görməsində imkanlarını əsirgəməmiş insan­larımıza da Allahdan layiqli əvəz verməsini rica edirəm!

Həmd olsun Allaha – aləmlərin Rəbbinə!

Hamımız Ona qayıdacağıq!

                                                                                  Fərahim Sələfi

---

[1] Cəbrail əleyhissalam nəzərdə tutulur. F.S.

Həqiqətən bu Quranı
Biz nazil etdik və şübhəsiz,
onu Biz Özümüz qoruyarıq!

ƏBDÜRRƏHMAN

BİN NASİR ƏS-SƏƏDİ

MÜQƏDDƏS QURAN

TƏFSİRİ

SƏXAVƏTLİ VƏ MƏRHƏMƏTLİ

ALLAHDAN GƏLƏN ASANLAŞDIRMA

VII cild

 

Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi
DK-66/Q saylı, 07 iyul 2008-ci il tarixli məktubu ilə
çap olunmasına razılıq verilmişdir

Ərəb dilin­dən Rus dilinə tər­cümə edən:

Elmir Rafael oğlu Quliyev

Rus dilin­dən Azərbaycan dilinə tər­cümə edən:

Fərahim Süleyman oğlu Qurbanov

(Fərahim Sələfi)

ƏS-SƏƏDİ, ƏBDÜRRƏHMAN İBN NASİR. MÜQƏDDƏS QURAN TƏFSİRİ.

(“SƏXAVƏTLİ VƏ MƏRHƏMƏTLİ ALLAH­DAN GƏLƏN ASANLAŞDIRMA”).

Press ENTER to look up in Wiktionary or CTRL+ENTER to look up in Wikipedia